Depresyon İçinde Beş Yıl

Bir psikolog değilim, bu yüzden depresyon ile nasıl baş etmeniz gerektiğini bilmiyorum ama beş yıllık depresyon maratonundan nasıl çıktığımı sizinle paylaşabilirim. Evet evet beş yıl. Depresyon ile yaşamak için fazlasıyla uzun bir süre ve sonunda ne anladım, biliyor musunuz? Depresyona girmek hiçbir problemi çözmüyor, hiçbir işe de yaramıyor. Dünyada size ayrılan süreyi çalmaktan ibaret sadece.

Depresyon ne veya ne değil?

Öncelikle depresyonun; şımarıklık ya da kişinin kendisinin çözebileceği bir sorun olmadığının, beyni ve tüm vücudu etkileyen, kişiyi intihara kadar sürükleyebilecek ciddi bir hastalık olduğunun altını çizmek istiyorum. Dünya nüfusunun yüzde beşini etkileyen bu rahatsızlığın, daha çok kadınlarda görüldüğünün sanılmasının nedeni ise, kadınların psikolojik destek almaya erkelere oranla daha açık olması, erkeklerinse yardım istemekte daha çekingen davranıyor olmalarıdır.

Tedavisi oldukça zor olan bu hastalık hakkında yazmaya karar vermeden önce oldukça düşündüm. Yanlış bir yönlendirme yapmaktan korktuğum kadar, tedavi yöntemi sunmak gibi bir amacımın da söz konusu olmadığını belirtmek isterim. Sorunların paylaşılarak hafiflediğini düşünen biri olarak tek arzum sizinle tecrübelerimi paylaşmak.

Tüm bu depresyon süresince yaşadıklarımdan şunu anladım; depresyonu tedavi etmekten daha kolayı depresyona girmemeyi başarmak çünkü bir kere o derin dehlize düştüğünüzde tek hissettiğiniz çabaladıkça daha da gömüldüğünüz bir bataklıkta olduğunuz. Yani sizi mutsuz eden olaylar zinciri depresyon çıkmazına varmadan, zinciri ilk halkasından koparmak, sonra her halkası birbirinden daha da kuvvetlenmiş bu zincirden kurtulmaktan daha basit.

Şimdi geri dönüp baktığımda keşke o ilk halkayı fırlatıp atabilseydim diye düşünüyorum, ona sonu gelmez yeni halkalar eklemek yerine…

Ama işte olaylar başladığında bunun start çizginiz olduğunu ve yokuş aşağı hızla kayacağınızı bilemiyorsunuz. Çakılma gerçekleştiğinde ve yeniden ayağa kalkmayı başardığınızdaysa, yuvarlandığınız tepeyi tırmanırken her adımda, bir daha düşmeyeceğinize yemin ediyorsunuz. Yani en azından benim için öyle oldu.

Depresyon & Antidepresanlar

Beş yıl boyunca içtiğim antidepresanlar, sonunda bitki gibi yaşamama sebep olmuştu. Aslında bu ilaçların ne kadar tehlikeli olabileceğini biliyordum. Bu yüzden uzun süre direndim kullanmamak için fakat öyle bir gün geldi ki kendimi, bir psikiyatristin karşısında; “Aslında ne psikiyatriye, ne de ilaçlara inanmıyorum ama artık katlanamıyorum, hissetmek istemiyorum, ilaç yazmanızı istiyorum” derken buldum. Yani bile bile lades. Hissetmenin, hissedilen acı da olsa, hiçbir şey hissetmemekten iyi olduğunu tabi bilmiyordum o zamanlar.

“Maşallah isterseniz reçetenizi de kendiniz yazın” diye beni tersleyen psikiyatrist, seans sonunda istediğim ilaçları yazmıştı. Böylece beş yıl sürecek uyuşukluğum da başlamış oldu.

Unutkanlık

Bir noktadan sonra en basit şeyleri bile hatırlamakta zorlanıyordum. Bir gün kapı çalıp iki arkadaşımı sabah sabah karşımda görünce şoka girdim. Oysa daha iki gün önce ısrarla onları kahvaltıya çağırmıştım ama elbette hatırlamıyordum. Not almadığım taktirde hiçbir şeyi hatırlayamıyordum. Normalde çabuk sinirlenen biriyimdir ama üstüme yürüseler tepki veremiyordum. Reklamlara ağlayan ben, hıçkıra hıçkıra ağlamam gereken olaylarda dahi en fazla boş boş bakabiliyordum. Aklım, duygum herşeyim elimden gidiyordu. Sonunda nasıl bir güç geldi bilmiyorum ama

“Artık yeter, uyanma vakti”

diyebildim.

Bu kadar basitse daha önce yapsaydın, diye soruyorsunuzdur şimdi. Asla bu kadar basit değil. Depresyonun içinde kaybolan yaşamlar gördüm. Beni kurtaran neydi bilmiyorum. Nasıl bir kararlılık geldi, onu da bilmiyorum. Sadece artık bu şekilde yaşamak istemediğime karar verdim.

Elbette ilaçları bir günde bırakmadım. Öyle bir mucize söz konusu bile değil. Yavaş yavaş, dozu azaltarak bırakmak zorundasınız. Buna rağmen gene de bir sürü yan etkiyle boğuşuyorsunuz. Ama her gün zihnimdeki bulanıklıkların kalktığını hissediyordum. Sanki dünya daha net, daha keskin hatlara sahip oluyordu gün geçtikçe. Beni bu depresyon döneminde tanıyan bir arkadaşım, tamamen çıkabildiğimde; “Sen hiç de aptal değilmişsin” dedi. Güleyim mi, ağlayayım mı bilemedim. Her zaman ortalamanın üzerinde bir zekaya sahip olduğumu düşünen ben, sonunda kendimi bir aptala dönüştürmeyi başarmıştım.

İşin ilginci herkesin ilaca başladığı bir dönem olan ‘boşanma’ sırasında ben ilaçlarımı bırakıyordum. Sanırım ilaçlar gibi, evliliğimin de beni yavaş yavaş öldürdüğüne karar vermiştim ve aynı anda ikisinden birden kurtulmak son beş yılda verdiğim en doğru karar oldu.

Bu gün ilaçları bırakmamın ardından neredeyse iki sene geçti. Artık gerektiği yerde kızabiliyorum, ağlayabiliyorum, kahkalarla gülüyorum yani kısacası o bir zamanlar çok arzu ettiğim umursamama hissinin tam tersine her şeyi iliklerime kadar hissediyorum ve bunun için her gün şükran duyuyorum.

Depresyondan Kurtuluş Reçetesi

Şimdi benim psikiyatristimden istediğime benzer bir kurtuluş reçetesi soruyorsanız bana, ne yazık ki verebileceğim bir cevap yok. Kendim için dahi her zaman korkuyorum. O derin kuyulara bir daha düşmek istemiyorum. Ama işte artık bir avantajım var; düşmanı tanıyorum ve nasıl vuracağını, nasıl korunacağımı biliyorum…

Didem Çelebi Özkan