Başucumda Kitap

Cemile

12 Mart 2020

Kitap: Cemile | Yazar: Cengiz Aytmatov | Yorumlayan: Kübra Mısırlı Keskin


Cemile | Cengiz Aytmatov

Cemile | Konu

Cemile güzel, becerikli bir genç kızdır ve zengin bir aileye gelin olarak verilir. Kocası Sadık kısa süre sonra patlak veren ikinci dünya savaşı yüzünden orduya katılır. Evde Cemile Sadık’ın annesi ve küçük kardeşi ile beraber kalır (Bozkır kültüründe kayınbiradere “kiçine bala” denir). Hikayemiz Sadık’ın kardeşinin (kiçine bala) gözünden anlatılır.

Kayınvalidesi ile arası çok iyidir Cemile’nin. Çünkü o da Cemile gibi içten, dürüst ve dirayetli bir kadındır. Bu sebeple çok iyi anlaşırlar.

Bir gün köye bir komutan gelir ve köylülerden askerler için tahıl taşımalarını ister. Bunun için de kayınvalidesinden Cemile için izin ister. Başta gönüllü olmasa da evin küçük oğlu (kiçine bala) ile beraber gitmesine izin verir. Yanlarına da Danyar isimli köylerinde yaşayan bir asker verilir. Danyar ile beraber istasyona tahıl taşımaya başlarlar.

Bu sırada Sadık’tan haber gelir. Mektubunda Cemile’den söz etmeyip sonuna bir kuru selam iliştiren Sadık, Cemile’yi kendinden iyice soğutur. Birlikte geçirdikleri zaman ve paylaşımların etkisiyle de Danyar’la Cemile birbirlerine aşık olurlar.

Kiçine bala daha sonra bunun başına iş açacağını bilmeden Danyar’la Cemile’yi resmeder. Sadık’ın döneceğini haber alınca Danyar ve Cemile bir gece kimseye haber vermeden kaçarlar. Hikayecimiz sona gelindiğinde Cemile’ye aslında kendisinin de aşık olduğunu farkeder.

Cemile | Yorum

Cemile üstüne çok söz söylenecek kısacık bir öykü. Okurken kendinizi bozkırın tozlu, toprak yollarında at sürer gibi yahut buğday başakları arasında gezinir gibi hissedeceksiniz.

Yazarımız Cemile’de aşkı anlatmış, fakat bir hikayede bir kadına duyulan birden fazla aşkı. Okurken aşkın ne olduğunu bir daha sorgulayacaksınız. Paylaşımların insanları birbirine nasıl bağladığını Danyar ve Cemile’ye bakarak anlayacak, bir aşkı ve aşıkları dışardan izleyen, onların güzel yanlarını samimi kelimelerle anlatırken Cemile’ye aşık olan kiçine balanın haline hayran kalacaksınız.

Baş kahramanına aşık olan hikayeciyi dinlerken, sizde kafanızda resmettiğiniz Cemile ve Danyar çiftine aşık olabilirsiniz.

Geleneklerde kadın erkek ilişkilerindeki baskıcı tutumun sevgiyi yok edici etkisi de bu kitapta yer alan diğer can alıcı noktalardan. Saygı diyerek karı kocanın birbiri ile büyüklerin yanında sohbet bile edememesi oldukça uzaklaştırıcı bir durum.

Kitaptaki Cemile karakteri kimine göre fazla serbest bir tavra sahip. Kitabın bazı yerlerinde rahatsız ediciliği de olmamış değil bu durum. Ama kitabın tümündeki hakim duygu Cemile’nin tek isteği olan sevilmeye olan özlem. Kitap aslında aldatma üzerine kurgulanmışken, yazarın harika anlatımı nedeniyle çokta kızamıyorsunuz aslında duruma, bu daha çok sizi düşünmeye itiyor. Evliliğinden 4 ay sonra yalnız kalan genç bir kadın, bozkır kültüründe kadının sadece çocuk doğuran evi çekip çeviren bir insan olarak görülmesi nedeniyle genç yaşta içinde oluşan duygusal bir açlık hissettiriliyor okuyucuya.

Aşkı bir de Aytmatov’dan dinleyin, bu kitabı okurken seksen yıl evvel bozkırda evlilik, aşk, aile, akraba ve en önemlisi kadın ne demekti anlıyor insan. Yazarın akıcı dili ve sihirli kelimeleri kısacık olan bu öyküyü ne de güzel büyütüyor, insanın damağında tanıdık bir tat bırakıyor, burnuna yağmur sonrası toprak kokusu getiriyor.

Son olarak şunu söyleyebilirim; aslında bu kadar basit bir hikaye nasıl bu kadar güzel anlatılabilirin cevabı Cemile.

Yazar Hakkında

12 Aralık 1928 yılında Kazakistan’ın Talas Eyaletinde doğdu. Bişkek’de Veteriner Fakültesi’nden mezun oldu. 1952 yılında yazarlığa başlayan Aytmatov eserlerini Kırgızca ve Rusça kaleme aldı. 1968’de Sovyet Devlet Edebiyat Ödülü’nü aldı. Ünlü yazar 10 Haziran 2008 tarihinde böbrek yetmezliği nedeniyle hayatını kaybetti.

Eserleri:

• Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı
• Darağacı – Dişi kurdun Rüyaları
• Gün Olur Asra Bedel
• Fuji-Yama, Fuji Dağının Tepesi
• Beyaz Gemi
• Selvi Boylum Al Yazmalım
• Elveda, Gülsarı! (1966)
• Dağlar ve Steplerden Masallar
• İlk Öğretmenim
• Cemile
• Yüzyüze
• Zorlu Geçit
• Toprak Ana
• Cengiz Han’a Küsen Bulut
• Çocukluğum
• Kızıl Elma (Hikaye)
• Hiroşimalar Olmasın
• İlk Turnalar
• GülSarı
• Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek
• Sultan Murat
• Dişi Kurdun Rüyaları
• Kassandra Damgası

Keyifli okumalar,
Kübra Mısırlı

BEĞENEBİLECEĞİNİZ İÇERİKLER

1 Comment

  • Yanıtla Demet Günce 12 Mart 2020 at 20:46

    Basit gibi görünüp de tanıdıkça farklı duygular yaratan hikayelerden sanırım. Anlatım biçimi çok önemli bence… Yazarın hüneri bence tam da burda ortaya çıkıyor…
     
    Kalemine sağlık Kübracım

  • Cevap Yaz

    Yazı: Pembeden Yeşile Bütünlük | Yazan: İrem Savaş
    Girne Antik Liman
    Girne Antik Liman
    Öykü: Umarım Bu Gece Öldürülmem | Yazan: Didem Çelebi Özkan