Sirke

Çok uzun yıllardır hayatımızın hemen hemen her alanında kullanabildiğimiz bir gıda maddesi olan sirke sağlığımıza yararları ve içeriğindeki antioksidanlar sayesinde oldukça popüler bir besin kaynağıdır. Peki sirkenin faydaları neler, gelin beraber inceleyelim:

Farklı Yapıdaki Birçok Zararlı Bakteriyi Öldürür

Sirke içerisinde ana madde olarak bulunan asetik asit sayesinde zararlı bakterileri öldürür ve bu bakterilerin çoğalmalarını da önler. Ayrıca bu özelliği sayesinde yemeklerin bozulmasını engellediğinden dolayı bir gıda koruyucusu olarak da kullanılabilir.

Kan Şekeri Seviyelerini Düşürür ve Diyabetle Savaşır

Yapılan çalışmalara göre elma sirkesi tüketmek şeker hastalığını ve kan şekerini kontrol altına almaya yardımcı oluyor. Elma sirkesi anti-glisemik etkisi sayesinde yemeklerden sonra insülin fonksiyonunu iyileştirebilir ve kan şekeri seviyesini düşürebilir. Bu nedenle sirke diyabetli veya kan şekeri seviyesi normal aralığın üstünde olan bireyler için oldukça faydalı bir seçenek olabilir. Ancak hali hazırda kan şekeri düşürücü ilaçlar kullanıyorsanız tüketmeden önce bir doktora danışmanızda fayda olacağını hatırlatırım.

Kilo Kaybına Yardımcı Olur

Sirkeyle yapılan birçok çalışmaya göre tokluğu artırarak daha az kalori alımına yardımcı olur ve yağ yakımını hızlandırmayı sağlayarak kilo vermenizi sağlar. Ayrıca obezite sorunu olan bireylerle yapılan bir çalışmada da günlük elma sirkesi tüketiminin göbek yağlarının yakılmasını desteklediği ve kilo kaybını hızlandırdığı görülmüştür.

Kolesterolü Düşürür ve Kalp Sağlığını Korur

Kan şekeri seviyelerini düşürmeye yardımcı olduğu gibi kolesterol üzerine de etki ederek onun da düşmesine de yardımcı olmaktadır. Bu sayede dolaylı olarak kalp hastalığı riskinin azalmasına da yardımcı olur.

Kansere Karşı Koruyucudur

Sirke polifenoller adıyla bilinen kimyasallar açısından zengin bir besindir. Bu kimyasallar kanser gibi bazı hastalıklara yol açabilecek hücre hasarını durdurmaya yardımcı olur. Sirke kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatır ve tümörleri küçültür.

Alerji Semptomlarını Azaltır

Sirke aynı zamanda doğal antihistamin özelliği sayesinde mevsimsel, çevresel veya evcil hayvanlarla ilgili alerjilerde hapşırma ve hışıltı gibi semptomları azaltır.

Böbrek Taşı Oluşumunu ve İdrar Yolu Enfeksiyonlarını Önler

İdrar çok asidik ve konsantre hale geldiğinde vücutta böbrek taşları oluşumuna sebep olabiliyor. Sirke idrarı alkalileştirme özelliği sayesinde böbrek taşı oluşumunu engeller. Hatta bazı durumlarda hali hazırda oluşmuş taşları bile kırmayı sağlar. Düzenli sirke tüketiminde bahsettiğimiz etkileri sayesinde idrar yolu enfeksiyonunun da kısmen önüne geçebilirsiniz.

Nasıl Tüketmeli?

Sirke tüketimine küçük dozlarla başlayarak vücudunuzun tepkilerini gözlemlemek ve bu sürede fazla miktarda ilaç almaktan kaçınmak en sağlıklısıdır. Sirkeyi tüketirken doğrudan içmeyin. Sirkenin en yaygın şekilde önerilen doz olarak günde 1-2 çorba kaşığı kadar tüketebilirsiniz. Bu miktarda bir sirkeyi yemek pişirirken, salata sosu hazırlarken ya da bir bardak su içerisine katarak tüketebilirsiniz.

Yan Etkileri

Fazla sirke tüketimi diş minesinde aşınma, boğaz ve midede rahatsızlık hissi ve olası ilaç etkileşimleri dahil olmak üzere birçok yan etkiye yol açabilir.

Riskleri

Osteoporoz riski taşıyanların elma sirkesi tüketiminde dikkatli olmaları gerekmektedir. Düzenli elma sirkesi kullanımı kemik aşınmasına sebep olabilir. Ayrıca laksatif, diüretik ve kalp rahatsızlığı için ilaç alan kişilerin de sirke tüketmeden önce doktorlarına danışmaları, diyabetlilerin ise tamamen doktor kontrolünde kullanmaları gerekmektedir.

Evde Sirke Nasıl Yapılır?

Sirke yapımı için en uygun meyve yüksek şeker oranından ötürü kış elmalarıdır. Evde sirke yapacaksanız kullanacağınız elmaların organik olmasına ve içlerinde çürük bulunmamasına özen gösterin. İki kilo elmayı iyice yıkayıp, kabuklarını soymadan küçük küpler halinde doğrayın ve 5–6 litrelik cam kavanoza koyarak, üzerini kapatacak kadar içme suyu ekleyin. Üst kısmında bir parça boşluk kalmasına dikkat edin. Her kavanoza 2 yemek kaşığı kadar kıvamlı bir bal katıp tahta kaşık yardımıyla karıştırın. Kavanozun üzerini hava alan pamuklu bir tülbentle kapatıp iple ya da lastikle sıkarak sabitleyin. Güneş görmeyen ve karanlık bir ortamda yaklaşık 1,5 ay kadar bekletin.

İlk zamanlarda gün aşırı, daha sonraki günlerde haftada bir kez tahta bir kaşık yardımıyla karıştırın. Elmalar dibe çökene kadar karıştırma işlemine bu aralıklarla devam edin. Zaman içinde kavanozun üst kısmına çıkan elma dilimlerinin çürümeye başladığını, çevrede sirke sineklerinin oluşmaya başladığını ve sirke koktuğunu göreceksiniz. Tüm bu belirtiler oluşup sirke fermente olmaya başladığında sirkeyi süzüp elma posalarını atın. Süzdüğünüz sirkeyi yeniden cam kavanoza alıp kalan bal ve tuzu ekledikten sonra karıştırın. Kapağı kapalı şekilde, serin bir yerde saklayın. Sirke kavanozu üzerinde sirke anası denilen beyaz şeffaf bir yuvarlak oluşmaya başlayıp keskin bir koku geldiği zaman sirkeniz kullanıma hazır demektir. Sirke anasını içerisinde metal değdirmeden çıkarıp sirkenizi süzdürüp kullanabilirsiniz.

Ayrıca sirkenizi şişelemeden önce lezzetini artırmak ve görsel çekicilik katmak amacıyla kuru ot, dereotu, fesleğen, tarhun ve nane gibi çeşitli ot ve baharatların yanında sarımsak, frenk soğanı ve kereviz gibi taze sebzeleri de sirkeyi tatlandırmak için kullanabilirsiniz. Sarımsak dişleri genellikle sirkeden tamamen korunamayacak kadar büyük olduğundan 24 saat bekledikten sonra bu taneleri çıkarmalısınız. Kendi seçimlerinizle lezzetini değiştirdiğiniz birçok farklı sirke elde edebilirsiniz. Bu sayede hem damak zevkinize uygun tadı bulmuş hem de sağlığınıza katkıda bulunmuş olacaksınız.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere sağlıklı ve fit kalın.

Dyt. Simay Ejderoğlu