Esneklik

Dünyanın bu kadar değişken olduğu çağımızda, insanların en büyük sorunlarından biri yeni durumlara uyum sağlamak. İnsanın yaşadığı ortamı değiştirmesi, iş dünyasında yeni bir çevre içine girmesi, farklı sosyal çevrelere sahip olması ilk etapta korkutan olgular olabilir. Ama aslında her birey, çevresiyle uyum kurmaya ve bu uyumu sürdürmeye çalışır. Bazı insanlar da vardır ki bu yeniliklerden hiç ürkmemekle birlikte, sürekli rutinden uzaklaşmaya çalışırlar, sürekli yenilik isterler hayatlarında. Uyum sağlamak onlar için hiç zor bir durum değildir. İnsanın özünde var olan uyumluluk bu insanlarda su yüzüne çıkabilmiştir.

Uyumlu İnsan Kimdir?

Bazen çevreleri tarafından “uyumlu” sıfatı ile ilişkilendirilen insanlar vardır. Çoğu zaman, hiçbir koşulda şikayet etmeyen, her şeye razı olan, çevresi ne istiyorsa onu yapan, kimseyi kırmayan insanlardır bu insanlar. Bu özellikler, özellikle yakın çevreleri için çok iyidir!!! Bu yüzden o kişi için, “Çok iyi, çok uyumlu insandır” derler ama uyumlu olmak bu demek değildir.

Uyumlu insan, hayatın şartlarına, çevresinin durumuna göre kendini ayarlayabilen, bu ayarlamaları yaparken kendi kişiliğinden ve isteklerinden ödün vermeyen insandır. Zorluklara karşı dayanıklı olan, her zorluğa rağmen kendini ve hayatını koruyabilen insandır. Bununla ilgili söylenen çok güzel bir söz vardır:

“Denizde dalga bitmez, sen sörf yapmayı öğren.”

Hayatın her türlü çetin şartlarına rağmen ayakta kalmayı ve eğlenmeyi becerebilen insan, uyumlu insandır. Bu becerinin adı da psikolojide “esneklik” olarak adlandırılır. Kısaca uyumlu insan, esnek insandır.

Esneklik Nedir?

Esneklik kelimesinin çıkış noktası, fizikseldir. İnsanın fiziksel yapısı için düşününce temel olarak fleksör ve ekstansör kas yapısıyla kaslar hem kasılır hem gevşer. Benzer olarak psikolojik esneklik de parasempatik sinir sistemi ve sempatik sinir sisteminin birlikte çalışmasıdır. İnsan bazen heyecan ve korku duyar ki bu hayatı güvenli yaşamak için gereklidir; bazen de sakin ve durgun olur. Bu iki sistem dengeli çalışmazsa aşırı durgunluk ya da sürekli telaş hali olur. Bu durum da hiç sağlıklı değildir. Yani tek taraflı çalışan her sistem çöker.

Zihinsel ve duygusal esneklik de aynı fiziksel ve psikolojik sistemlerimizde olduğu gibi, karşılıklı çalışması gereken bir sistemdir. Bir insanın sürekli sakin olması, sürekli sinirli olması, sürekli güçlü olması, sürekli cesur olması mümkün değildir. Bazen öfkeli, bazen hassas, bazen korkak olması da gerekir. Esneklik, bu dengede yaşama halidir.

Hayatla başa çıkabilmek için bu denge şarttır.

Çevrelerinin uyumlu dediği insanlar, tek yönlü hareket eden insanlardır ve bu insanlar seçimlerini bilinçli yapan insanlar değillerdir. Seçimsiz kalan belki de seçimsiz bırakılan insanlardır. Bu yüzden çaresiz kalırlar ve sadece çevrelerinin istedikleri şekilde davranırlar.

Esneklik ise çok seçimliliktir. Bireyin bu seçimlerin arasından kendi duygularını gözardı etmeden kendine en uygun olanı seçmesidir. Kendine uygun olanı, hayata adapte edebilmesidir. Bu da kendi olma farkındalığı ile hayatı yaşamaktır.

Nalan Erpolat