Çocukluk çağında obezite yaşa, cinsiyete ve boya göre mevcut kilosunun kabul edilen üst sınırın üzerinde olması, aşırı kiloluluk ise üst sınırda olmasıdır. Mümkünse kıyaslanmadan her çocuk için ayrı değerlendirilmelidir.
Çocuklarda aşırı kiloluluk ve obeziteye genetik, çevresel ve gelişimsel nedenler etkendir. Çocukluk çağındaki obezite ile ilgili olduğu bildirilen 200’den fazla gen ve kromozom bölgeleri tanımlanmıştır. Anne, babası aşırı kilolu veya obez olan çocukların veya bazı kültürlerin ve toplumların çocuklarının aşırı kilolu veya obez olma riskinin daha yüksek olduğu bildirilmektedir.
Tüm dünyada 180 milyon çocuğun aşırı kilolu veya obez olduğu bildirilmektedir. Büyük bir sağlık sorunu olarak obezite gelişmiş ülkelerdeki çocukların %30’unu, gelişmekte olan ülkelerde ise %15’ini etkilemektedir. Obezite oranı erkek çocuklarda %10, kız çocuklarda ise %6,6 olarak bildirilmiştir.
Çocukluk ve ergenlik çağındaki aşırı kiloluluk ve obezite ile bu yaşlarda mücadele edilmelidir. Çalışmalar göstermektedir ki bu çocuklar doğru ve yeterince beslenmezler ve gerektiğince fiziksel aktivite yapmazlarsa büyük olasılıkla ileride obez erişkinler olacaklardır.
Çocukluk çağında aşırı kiloluluk ve obezite ile mücadele etmek için fiziksel aktivitenin düzenli şekilde günlük hayatta yer alması ve dijital ekranlar karşısında hareketsiz geçirilen sürenin sınırlanması sağlıklı beslenmenin düzenlenmesi kadar önemlidir.
Sağlıklı yiyecek seçimleri konusunda çocuğa destek ve örnek olunmalıdır. Yiyecek, içecekten ödül olmamalı, beslenmede şeker içerikli gıdalar mümkünse yer almamalıdır. Kuru meyve, kuruyemiş gibi sağlıklı atıştırmalıklar teşvik edilmeli, televizyon karşısında yemek yeme alışkanlığı edindirilmemelidir.
Çocukların acıkmadan yemek yemeğe zorlanması veya doygunluk belirtilerine aldırış etmeden beslenmeye devam edilmesi uygun değildir. Obez çocuklarda da erişkinlerde görmeye alıştığımız yüksek tansiyon, insülin direnci, kan yağlarının yükselmesi gibi sağlık sorunları görülebilir. Birincil hedef çocukluk çağındaki aşırı kiloluluk ve obeziteyi tedavi etmekten ziyade önlemektir ve çocuklara belirli aralıklarla yapılan muayeneler ve tetkikler ile genel sağlık taramalarının önemi tekrar tekrar vurgulanmalıdır.
Dr. Sabahat Karakaşlılar
No Comments