Oyun ve oyuncak üzerine bilinmesi gerekenler
İlk oyuncağınızı hatırlıyor musunuz? Ya peki, çocuğunuza aldığınız ilk oyuncağı?
Biraz düşünelim bakalım. Oyuncak dediğimiz nesne yaşamımızı nasıl etkileyebilir?
Oyuncak, çocukların zihinsel, bedensel ve psikososyal gelişim süreçlerini etkileyen, biçimlendiren ve düzenleyen her türlü oyun malzemesidir. Biz büyükler, “Hayat aslında bir oyun” deriz ya her başımız sıkıştığında, çocuklarımız için hayat gerçekten de bir oyun.
Çocuklarımızın bebekliklerinden itibaren gelişimlerini etkileyen, deneyimlerini pekiştirmelerini sağlayan, sosyal ve toplumsal olarak uyum göstermelerine yardımcı olan, çevreleri ile sözlü veya sözsüz iletişim kurmalarına, kendilerini ve duygularını ifade etmelerine yardımcı olan her eylem bir oyun, bu oyunlarına katkıda bulunan her malzeme de oyuncaktır.
Çocuklar oyun oynarken genellikle maskesiz, doğal ve içten davranırlar. Dolayısı ile çocuğunuzu oynarken izlemek, aslında iç dünyasında yaşayıp da dillendiremediklerini anlayabilmeniz için en etkili yöntemdir.
Peki hangi oyuncak?
Çocukların oyun oynarken oyuncağa ihtiyacı olduğunu düşünerek sürekli hazır yapılmış malzemeler almaktayız. Aslında çocukların oynamaları için bir malzemeye ihtiyaçları yoktur. Doğadaki her malzeme, hatta kendi doğaları onlar için birer oyuncaktır. Dikkat edilmesi gereken, oyuncak alırken yutma tehlikesine karşı küçük malzemelerden, yaralanma tehlikesine karşı sivri, keskin malzemelerden, yapışma, boyama ve hava yoluyla olan alerjik reaksiyonların tehlikesine karşı yapıldığı malzemede kurşun gibi tehlikeli malzemelerden kaçınmaktır.
Hangi yaş grubunda hangi oyuncağı seçmeliyiz?
Yenidoğan döneminden itibaren duyularımız gelişmeye başladığından, ilk seçilecek oyuncaklar duyulara hitap edebilen, renkli, sesli ve dokunma hissini uyaran tipte olmalıdır. 18 aylık olana kadar özellikle keşfetme dönemleri yoğun olduğundan her türlü tatma, parçaları uygun yerlere yerleştirme, saklama özelliklerini göz önünde bulundurarak küçük parçalar içermeyen, renkleri çıkmayan, keskin malzeme olmayan emniyetli oyuncaklar tercih edilmelidir.
18 aydan itibaren yürüme becerisi ve özgürleşme hareketi ile tekerlekli, çekerek, iterek yol alabileceği, parçaları yerleştirebileceği ve en önemlisi hayatta gördüklerini taklit edebileceği oyuncaklar tercih edilmelidir.
2 ve 3 yaşından itibaren çocuklarımız, hem kendi kendilerine hem de arkadaşları ile oyunlar kurabileceklerinden oyuncak seçimlerinde belirli kurallar haricinde biraz daha rahat olabilirsiniz.
Oyun
Çocuklarıyla oynamayı seven her aileme önerim; çocuğunuz ile birlikte oynarken, oyuncakçıdan almış olduğunuz pahalı bir oyuncakla oynamanız değil, çocuğunuzla hangi duygunuz ile, ne kadar sürede, nasıl bir enerji ile ve kendinizi çocuğunuz ile geçirdiğiniz ‘an’a ne kadar vererek oynadığınız önemlidir.
Hepinize keyifli oyunlar dilerim.
Dr. Sabahat Karakaşlılar
No Comments