Psikoloji

Çocuklarda Korku

31 Mart 2018

Çocuklarda Korku


Çocuklarda kaygı, korku ve fobilerin üstesinden gelme

Belki kendi cümlelerimizden belki de çok yakınlarımızdan şahit oluruz bu cümlelere ya da biz çocukluğumuzda maruz kalmışızdır:

“Yemeğini yemezsen seni doktora götüreceğim”, “Beni dinlemezsen artık annen olmayacağım”, “Yaramazlık yaparsan seni şuracıkta bırakırım”, “Elimi tutmazsan seni dilenciler alır”…

ve çok daha tramvatik cümleler. Doktor korkusu, anne-baba tarafından terk edilme korkusu, buna eşlik eden okula adaptasyon problemleri, karanlıktan korkma, yalnız başına bir odada bulunamama… Aslında birçok korkunun temelinde bizim onlar için kurduğumuz cümleler var.

Belli bir miktar korku, sağlıklı ve anlaşılırdır.

Dönemsel olarak baktığımızda çocuğun belli yaşlarda belirli korkulara sahip olması oldukça normaldir ancak bu korkular doğru yönetilmezse tramvatik bir hal alabilirler. Bizlerin farkında olarak ya da olmayarak gündelik hayat içerisinde yaptığımız uyarıları, paniklediğimiz durumları, çocuklarımız süreç içerisinde içselleştirirler.

Siz köpeklerden korkuyorsanız, onu sevilecek bir varlık olarak değil, kaçınılacak bir varlık olarak benimsetirsiniz. Çocuğa sunduğunuz dünya sizin kaygı duyduğunuz durumların ya da olguların nötrleşmiş hali olmalıdır. Düşecek diye en yüksek kaydırağa çıkmasını engellemek yerine cesaretlendirip yardım edebilir, elleri kirlenecek diye değmemesini istediğiniz yerleri tutmasını engellemek yerine alternatif çözümler üretmek daha yerinde bir davranış olacaktır.

Korku, tıpkı öfke, kızgınlık, sevinç kadar doğal ve olağandır.

Doğru yönetilirse süreç içerisinde kaybolacaktır. Çocukların korkularını önemsememek, ayıplamak veya korkularıyla alay etmek daha çok pekiştirici nitelikte olacaktır.

En çok karşılaştığım tutumlardan biri olan; “sen abi oldun, sen abla oldun”, “bunda korkulacak ne var ki”, “artık büyüdün” gibi cümleler çocukta anlaşılmadığının hissini yaratacak ve çaresizliğini arttıracaktır.

Tutarsız disiplin yöntemleri korkuyu pekiştirir.

Anne babanın tutarsız disiplin yöntemleri ya da aşırı koruyucu bir tutum korku duygusunun yerleşmesine neden olur. Genel olarak bu tutumlarda çocuğa “dış dünyanın korkutucu, tehlikeli, zarar verici” olduğunu mesajı verilir. Çocuk ilişki kurduğu her nesne, olay ve kişiye korku ile yaklaşmayı öğrenecektir. Gelişim dönemine ait bir korku mu, yoksa sahip olduğu korkuların nedeni biz miyiz, sorulacak en önemli sorulardan biri olarak karşımıza çıkar.

Peki ne zaman yardım almalıyız?

Çocukların korkularını yenmesinde en büyük yardımcı anne ve babayla kurulan güvenli bağdır. Korku duygusu çocuğun gündelik hayatını engellemeye başladıysa, korktuğu olgu-nesne ya da kişiye çok yoğun kaçınma gerçekleştiriyorsa, korku duygusuna eşlik eden somatik belirtilen fark ediyorsak örneğin; terleme, çarpıntı, karın ağrısı mide bulantısı ve kusma vb. durumlarla karşılaşıyorsak uzman yardımı almalısınız.

Psikolog Gülizar Şehitoğlu

BEĞENEBİLECEĞİNİZ İÇERİKLER

No Comments

Cevap Yaz

Yazı: Pembeden Yeşile Bütünlük | Yazan: İrem Savaş
Girne Antik Liman
Girne Antik Liman
Öykü: Umarım Bu Gece Öldürülmem | Yazan: Didem Çelebi Özkan