Pandora, Hephaistos, Athena ve Hestia Mitleri

Kimin Eli Kimin Cebinde?

Bu başlığı bulmam çok zor olmadı. Abi bu mitoloji ne ayak ya? Yemin ediyorum beynim yandı, beynime kan gitmiyor artık. Dedim ya mizah dışında pek fazla bir şey okuyamıyorum. Ama yazmak içinde bu lanet Yunan Mitolojisi’ni okumak zorundayım. Çünkü zerre kadar bilgim yok. Yazıyorum ama hala da bilgim olduğu pek söylenemez…

Abi ben mi yanlış okuyorum, okuduklarımı unutuyorum da yanlış mı hatırlıyorum?

En basitinden Zeus; yav bir okuyorum, yok efendim işte Zeus’un eşi x bir hatun ismi. Okumaya devam ediyorum farklı bir tanrıça ama yine Zeus’un eşi diye geçiyor. Diğer hatun tanrı, evli barklı x bir tanrı ile. Ama başka bir konuya geçiyorum hatunun kocası başka biri oluyor.

Çocuk doğurmaları bile facia.

Yav kardeşim yukarıda tıp yok mu? Sezeryan var, ne bileyim normal doğum var. Bunlar ne yapıyor?

Zeus’un yok efendim baldırından doğum oluyor, yok kafatasından doğum oluyor. Tanrı mısın? Denizatı mısın? Erkek adam çocuk mu doğurur?

Neyse Yunan Mitolojisine göre tanrılar insanlar gibi yaşarlarmış. Doğrudur eyvallah ama kusura bakmayın da bizden daha genişlermiş 😜

Okuduğum bir web sitesinde yazmışlar. Neymiş efendim; “Tanrılar fiziksel olarak insanlara benzediğinden insanlar tanrılardan pek fazla korkmuyorlarmış.“ Ulan bunun fiziken kendilerine benzemesiyle alakası yok. İnsanoğlu öğrenmiş tanrıların ne halt yediklerini o yüzden kimse ciddiye almıyormuş bence. Aramızdaki tek fark tanrılar ölümsüz insanoğlu ise ölümlüymüş.

Yunan Mitolojisi’nden aldığım duyuma göre başlangıçta kadın milleti yokmuş. Toplum sadece erkeklerden oluşuyormuş. Yukarıyı bir görün erkekler hamamı gibiymiş. Prometheus’un gizlice ateşi çalıp insanlara vermesine baş tanrı Zeus çok sinirlenmiş o kadar sinirlenmiş ki kulaklarından dumanlar çıkıyormuş. Durum böyle olunca topluma ceza vermek istemiş. Erkeklere ceza olarak da kadını yaratmaya karar vermiş.

Terbiyesizlik yeminle. Erkeklere madem ceza vermek istiyorsun, elektrikli koltuğa oturt ya da ne bilim malzemesinden tavana as. Bizi ne karıştırıyorsun? Kadını yaratırken de marketten 1 kilo un, yarım kilo şeker, 2 kaşık kabartma tozu alır gibi her tanrıçadan bir özellik alıp, yarattığı kadına yüklemiş. Yaratılan ilk kadının adını da Pandora koymuş. Kulağına 3 kere Pandora, pandora, pandora diye üfleyerek besmele çekmiş.

Pandora

Zeus, Pandora’yı dünyaya gönderirken ona bir kutu vermiş ve bu kutuyu kesinlikle açmamasını söylemiş. (Aaaa Pandora’nın kutusu derler ya, o buradan mı geliyor?)

Neyse tabi Pandora merakına yenik düşüp, kutuyu açmış. Ulan Zeus sende biliyorsun kadın milleti meraklıdır, kutuyu kesin açar. Zaten boşuna dememişler; “İnsanın başına ne gelirse ya meraktan ya … “ İkinci kelimeyi hatırlayamadım 🤪

Kutunun içindeki kötülükler, hastalıklar, keder, korku Allah ne verdiyse hepsi dünyaya yayılmaya başlamış. Pandora bunu fark eder etmez hemen kutunun ağzını kapatmış. Ancak bizimki kutuyu kapatana kadar kutunun içindeki bütün kötülükler dışarı çıkmış. Kutuda kalan tek şey ise ümit olmuş. (Bu da insanoğlunun hayattaki şansı işte)

Yani şairin burada anlatmak istediği kadın cezalandırma aracı olarak yaratılmıştır. Böylece Zeus kadını kötülüklerle birlikte dünyaya salarak insanlardan intikam almıştır. Başın göğe erdi mi? Diyeceğim ama zaten göktesin, o olmaz. O zaman kına yak e mi Zeus.

Çay koy, bekliyorum, mola vakti.

Hephaistos

Hephaistos, Zeus ile Hera’nın oğlu. Bir rivayete göre annesi ve babası arasında çıkan bir tartışmada bizimki annesinin tarafını tutunca öfkelenen Zeus tarafından Olimpos Dağı’ndan aşağı atılmış ve Lemnos (Limni) Adası’na düşerek topal kalmış. Başka bir rivayete göre, Hephaistos sakat doğmuş, bu durumdan utanan annesi onu Olimpos’tan aşağı fırlatmış ve Nereidler (su perileri) tarafından büyütülmüş.

Ulan ayıptır, günahtır. Resmen çocuğa “Evlat olsan sevilmezsin” muamelesi yapmışlar.

Tanrıların arasında en çirkini ama hem tanrılar hem de insanlar arasında en sevilen tanrıymış Hephaistos. Bu arada Zeus’un emriyle insanları cezalandırmak için gönderilen ilk kadın Pandora onun kızıymış.

Gök ile yerin ateş ve demir tanrısı olan Hephaistos, sadece ilahi bir demirci olarak kalmamıştır. Kendini geliştirmiş abi, yanardağların ağzından çıkan alevler ve dumanlar onun yeraltındaki demirhanelerinin ocaklarından yükselirmiş. Ayrıca depremlerle beraber yeraltından gelen müthiş uğultuların da onun muazzam imalathanesinden geldiği söylenirmiş. Bak bu olmadı işte. Çok deprem gördüm ben oğlum o nasıl uğultudur sestir. Seni uçurumdan aşağı atan anan, baban; atarı niye bize yapıyorsun;?

Athena & Zeus

Athena

Adını taşıyan Atina şehri nedeniyle belki de yeryüzünde yaşayan tek mitolojik tanrıça özelliğini taşıyormuş.

Yine bir rivayete göre Zeus, karısı Metis’den olacak çocukların krallığını ele geçireceği korkusu nedeniyle Metis’i yutmuş. Metis’i yutmak nedir ya? Ara abi Alo 7/24 pideciyi ver siparişi. Neyse kendisinin bir parçası yapmış. Zeus Metis’i yuttuğunda Metis zaten Athena’ya hamileymiş. Ardından Zeus şiddetli baş ağrıları çekmeye başlıyor. Bildiğin doğum sancısı gibi 🥵 Demir ve ateş tanrısı Hephaistos’u çağırıyor. Baltasıyla kafasını yarmasını istiyor. Hephaistos, baş tanrıya karşı gelmeye cesaret edemiyor tabi. “Aman efendim, nasıl yaparım, ederim,” ayakları yaparken baltasını karpuz yarar gibi Zeus’un alnına indiriyor. Zeus’un başının içinden zırhını giymiş, elinde mızrağı ile Athena doğar ve “Ben Pallas Athena. Diğer Tanrılardan saygı görmek istiyorum,” der.

Ulan analar ne yiğitler doğuruyor diye bir laf var ya. Biz doğduğumuzda daha anne demeyi bırak, doktor götümüze şaplak yapıştırmazsa ağlayamıyorken, elin tanrısı “Ben Pallas Athena. Diğer Tanrılardan saygı görmek istiyorum,” demiş. Helal olsun. Saygıyla eğiliyorum şu an.

O değil de bir de Metis çıktı başımıza. Zeus’un tanrıyım ayağına yukarıda öpmediği hatun kalmamış, hepsinden de çocuk yapmış ya.

Bizim Athena kabalık ve her zulümden iğrenen biriymiş. Yunan Mitolojisi’nde gök gözlü olarak tabir edilen Athena’nın yanında daima bir baykuş varmış. Baykuş, Athena gibi bilgelik ve zekânın simgesi olarak adlandırılmaktadır. Ulan bir de derler ki; “Baykuş uğursuzluktur” Hadiyin len oradan…

Yunanlılar, Athena’nın bazen yeryüzüne indiğine ve savaşlara karıştığına inanırlarmış. Bu yüzden ona hak uğrunda, ilk safta savaşan anlamında Promakhos ile düşmanı süren ve kovalayan manasındaki Alalcomenae de denilirmiş. Yunanlılar bir savaş sırasında, Athena hangi tarafı tutarsa onların kazanacağına inanırlarmış. Hatta o kadar eminlermiş ki bahis yaparlarmış. Athena’nın takımına hep üst verirlermiş. 2 TL’lik kupon yapıp 15 TL alırlarmış. O zamanlar tanrıların para birimi TL’miş. 😝

O değil de editör, sen bana hâlâ nasıl mitoloji yazdırıyorsun ben anlamıyorum. Her an vazgeçebilirsin, gerçekten darılmam 🙃

Son olarak da Hestia’dan bahsedeyim.

Hestia, Yunanca “Ocak” demekmiş. Hestia, aile ocağını temsil eden bir tanrıça. Daha doğrusu her evin, her ailenin ocağında veya tapınakların mihrabında yanan ateşin tanrıçası. Yani hani bazen sinirlenip diyoruz ya; “Senin ocağına incir ağacı dikerim,” diye. İşte demeyelim abi. Allah muhafaza ters tepebilir.

Hestia, Kronos’un ilk yediği çocuğu. Yav siz ne içiyorsunuz? Ne kullanıyorsunuz? Nasıl kafalar bunlar? Biri çocuğunu yer, diğeri çocuğunu kusar vb vb vb… 2 gr beynim var zaten onu da yaktınız.

Hestia son derece kibar, saygılı, sevecen bir tanrıça. Kavgayı sevmez. Huzurlu yaşamı tercih eder. Zeus’tan bakire kalmayı dilemiş, Zeus da bu dileğini kabul etmiş.

Yav hatun sen tanrısın ya. Bakire kalıp da ne yapacaksın? Sende zaten evlilik şartı yok. Ana baba rızası zaten yok. Eee “Sen tanrısın evlenmeden olmaz,” demeler de yok. N’apacaksın harbiden bakire kalıp da, turşusunu mu kuracaksın?

Ayakta veya oturarak, sakin ve ciddi bir tavırla genç bir kadın olarak ve omuzlarına kadar inen bir örtüsü ile betimlenen Hestia’nın heykeline çok rastlanılmazmış. Diğer Olympos tanrıları sürekli yer değiştirirken Hestia hep yerinde kalırmış. Bu yüzden adı hiçbir efsaneye karışmazmış. Bana dokunmayan yılan bin yaşasın dermiş 🙂

Mizahla Kalın,
Gülşah İslamoğlu