Kurgu Dışı

Outliers | Çizginin Dışındakiler

18 Haziran 2019

Kitap: Outliers | Çizginin Dışındakiler | Yazar: Malcolm Gladwell | Yorumlayan: Hülya Erarslan


Outliers | Çizginin Dışındakiler | Malcolm Gladwell

Başarının, salt yetenek ve inanç işi olmadığını, bunun yaş, aile, toplum ve kültür gibi başka yan öğelere de çok bağlı olduğunu anlatıyor kitap.

Başarıda Doğum Tarihinin Önemi

Başarılı insan deyince akla gelen önemli isimlerden biri Bill Gates.

Bill Gates 1955 doğumlu. 1970’lerde bilgisayarlar daha ulaşılabilir hale geldiğinde 20’li yaşlarda. Daha geç doğsaydı, bu teknoloji ile tanışmak için çocuk sayılırdı. Daha erken doğsaydı belki iş güç sahibi olacağı için bilgisayarlara ayıracak vakti olmayacaktı. Buradan doğum tarihinin dahi başarıda önemli olduğunu anlatıyor kitap. Çağın yeniliklerine genç yaşta denk gelmenin önemini vurguluyor.

Başarıda Ailenin Önemi

Aile de önemli. Zengin çocuklarının fakir çocuklara göre daha başarılı olması gibi. Çünkü zengin ailelerin çocukları, okul dışında da çeşitli sanat, spor ve kültürel aktivitelerle dünyalarını geliştirebilme olanağına sahip oluyorlar. Fakir çocuklar içinse bu mümkün olmuyor.

Başarıda Kültürün Önemi

İçinde bulunulan kültür de çok önemli.

Örneğin Asyalı bir havayolu şirketinin uçak kazası araştırıldığında ortaya çıkıyor ki, kaptan pilot ve yardımcı pilot arasındaki güç farkı nedeniyle yardımcı pilot, kaptan pilota yanlış yaptığını söyleyememiş. Yardımcı pilot, o kadar pısırık ki -ve bu kişisel bir durum değil, o toplumun kültüründe mevki olarak üstte olan karşısında herkesin takındığı tavır buymuş- kuleye bile uçağın düşmek üzere olduğunu söyleyememiş.

Başarıda Dilin Önemi

Dilimiz, düşünce şeklimizi ortaya koyduğu için önemli.

Örneğin, Asyalıların matematikte daha başarılı olmasının önemli bir nedeni dilleriymiş. Çincede rakamlar genellikle iki harfli ve tek heceli okunurmuş. Bu da rakamları akılda tutmayı kolaylaştırırmış. 5 yaşındaki Amerikalı bir çocuk 10’lara kadar ezbere sayabilirken, Çinli bir çocuk 40’lara kadar sayabiliyormuş.

Bununla birlikte Çincede matematik, normal konuşma dilinden çok farklı değilmiş. Mesela bizim 2/5 (2 bölü 5) diye okuduğumuz kesirli ifadelerin Çince tercümesi “5 parçadan 2 parça çıkar”mış. Hal böyle olunca matematik gizemli bir dil olmaktan çıktığı için anlaması ve öğrenmesi kolaymış onlar için.

Çalışmak ve İnanmak

Kitabın verdiği mesaj, sadece çalışmanın ve inanmanın başarı için yeterli olmadığı. Görüyorsunuz, başarı dış etkenlerle de yakından ilişkili.

Not: Yazarın geçen hafta bahsettiğim diğer kitabı için bkz: Blink | Malcolm Gladwell

Saygılar,
Hülya Erarslan

BEĞENEBİLECEĞİNİZ İÇERİKLER

4 YORUMLAR

  • Yanıtla Hande S. Sinan 18 Haziran 2019 at 13:06

    Merhaba;
    Blink ve Outliers kitaplarını merak ediyorum ama okuma listem aşırı kalabalık daha 3 yıla okuyamam sanırım 🤦🏼‍♀️
     
    Yukarıdaki özette ilgimi çeken ve bence bana büyük bir kazanım olacak bir şey öğrendiysem o da Çince’nin dil yapısından ötürü matematiğin sır olmaktan çıkması, belki biz de çocuklarımıza matematik öğretirken bu şekilde sadeleştirmeyi öğrenebilirsek matematik sancılı bir çile olmaktan çıkar.
     
    Bu arada yazar incelememiş ama Türkçe de oldukça matematiksel bir dildir ve başarılı olan öğrencilerin bunu biraz da Türkçe’ye borçlu olduğunu düşünüyorum. (bunu bir yerde okumuştum ama hatırlamıyorum)
     
    Diğer yandan yazarın “zenginler” diye tabir etmesi biraz eski moda bir anlayış bence çünkü artık sosyo ekonomik gruplar haricinde sosyo kültürel gruplara da bakıyoruz, evet elbette bazı aktivitelere ulaşmak için maddi güç gerekli ama şanslı olduğumuz nokta (eğer vizyona sahipsek tabii) güç birleştirip bu hizmetleri artık makul ücretlere satın alabiliyor olduğumuz gerçeği çünkü aslında tüm sosyal tabakalarda bu yönelim bir şekilde var ve talep oluştuğu için bu hizmetler de ucuzladı neyse ki. Yani demek istediğim okuyucu olarak kendimizi/zihnimizi bu konuda kısıtlamamız gerek.
     
    Kısa özet için çok teşekkür 💕

  • Yanıtla Hülya Erarslan 18 Haziran 2019 at 13:35

    Merhaba,
     
    Kitap 2008’de yayınlanmış. 10 seneyi aşmış yani, o yüzden evet dediğiniz gibi bazı konular artık eski kalmış olabilir.
     
    Ben teşekkür ederim, iyi okumalar 🌹

  • Yanıtla Didem Çelebi Özkan 19 Haziran 2019 at 00:47

    Aslında Hande’ye katılıyorum fakat gene de yazarın zengin insanların imtiyazlarının eğitimde de üstünlük sağladığı fikrinde haklı olduğunu düşünüyorum. Bu eşitsizliği kırmak mümkün mü? Evet mümkün ama bunun için de ciddi bir emek vermek gerekiyor ve emek her şeyden önce zaman demek. Geçim derdindeki insanların çoğunun bu zamanı ayırabilecek lüksü olamayabilir. Aynı şekilde bunun gereklilik olduğunun farkında bile olmayabilirler. Toplumlarda belki aleni kast sistemleri artık yok fakat örtük olarak bence bilfiil buradalar…

  • Yanıtla Hülya Erarslan 22 Haziran 2019 at 11:21

    Devlet tüm okullara aynı üstün kalitede eğitim hizmeti sağlayabilse pek çok sorunun önüne geçilir tabii de…

  • Cevap Yaz

    Yazı: Pembeden Yeşile Bütünlük | Yazan: İrem Savaş
    Girne Antik Liman
    Girne Antik Liman
    Öykü: Umarım Bu Gece Öldürülmem | Yazan: Didem Çelebi Özkan