Müze & Sergi

Bursa’da Arabesk Yıllar

13 Aralık 2017

Cumartesi günü Bursa Kent Müzesi’nde yeni izlenime açılan ‘Bursa’da Arabesk Yıllar Sergisi’nin açılışına katıldım. Güzel, değişik ve o döneme ait dokunuşlar, hatırlatmalar taşıyan bir etkinlikti. Bursa Çağdaş Drama Derneği Gönüllülerinin canlandırmaları renk ve hareket kattı. Kemal Sunal-Çöpçüler Kralı, Adile Naşit-Hafize Ana, Cüneyt Arkın-Malkoçoğlu, Ayten Alpman-Memleketim, Emel Sayın-Mavi Boncuk… Döneme damga vuran pek çok sanatçı-karakter, film replikleri ve şarkılarıyla canlandırılarak anıldı. Kısa dönemsel skeçler de hazırlamışlardı. O yılların ünlü şarkılarıyla karaoke yapıldı. Çok eğlenceliydi. Sayelerinde klasik bir açılış renklendi.

Sergilenen parçalardan bahsetmek gerekirse:

• Santrifüjlü çamaşır makinası
• Hoover torbalı elektrik süpürgesi (ho -ho- hover, süpürür , döver 😉)
• Gır gır
• Disco topu
• Cam ve mermer süs eşyaları
• Soba
• Ayaklı dikiş makinası
• Tel dolap
• Bol bol dantel

Liste uzayıp gidiyor…

Ben Kent Müzesi’ni severim [@bursakentmuzesi]. Oğlum Batuhan’ı da çok götürmüşümdür. Bursa’yı tanımak isteyenlerin kesinlikle gitmesi gereken bir müze. Bir yazımızda ayrıntılı olarak gitmeyenler için anlatım yaparım.

[Fotoğraflar: Bursa Kent Müzesi Instagram Hesabı]

Biraz o yıllara uzanalım, evlerimizde neler vardı? Şöyle evin kapısından girelim. Girmek için müstakil evlerde kapı tokmağını çalalım. Önceleri değil ama 80’li yıllarda pirinç-mermer aynalık üzerinde duran, üzeri dantel örtülü çevirmeli telefon. Yerler ağaç parke ya da marley. Salonda taşlı avizeler, oymalı koltuklar, konsol ve çok gözlü büfeler (toz almaktan bezdiren, içi süs eşyası dolu), kadife perdeler, aplikler. Gaz, odun, kömür sobası. Elektrik kesintisine karşı gaz lambası. Oturma odasında arkası çekme dolaplı kanepeler. Mahalle hamamları, banyoda odun kazanları. Çalışırken banyoda yürüyen merdaneli, santrifüjlü çamaşır makinası (aman yine de iyi ki vardılar yoksa kazanda, tahta maşayla kaynat dur çamaşırları). Gır-gırımız, torbalı elektrik süpürgemiz, çalı süpürgesi-faraş, küllü kek kalıbı, plak, radyo sonrasında kasetçalar, walkman…

Akşam ezanına kadar sokakta oynamak, saklambaç, misket, sek sek, ip atlamak, çember çevirmek, her çeşit top oyunu, ağaca tırmanıp meyve yemek, adam asmaca, isim-şehir. Kağıttan bebekler. Siyah önlük, beyaz yaka, tırnak kontrolü, diz altı beyaz çorap, iki saç örgü. Peçete-pul-para vb. koleksiyonu. “Bana kalbin kadar temiz…” sözleriyle başlayan yazılar yazılan hatıra defterleri. Leblebi tozu, kaynana dili, patlayan şeker, tipi tip sakız, sütsal dondurma, frigo, sarı- beyaz gazoz. Bozacı, sütçü, kap götürüp kiloyla yoğurt aldığımız bakkalımız.

Açık hava sinemaları, arkası yarın kuşağı, çizgi romanlar, Cin Ali, Ayşegül, Hey-Hayat-Ses dergileri, fotoromanlar. Ajda Pekkan, Emel Sayın, Neşe Karaböcek, Orhan Gencebay, Erol Evgin, Alpay, Cem Karaca, Tanju Okan, Erkin Koray, Adile Naşit, Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit, Münir Özkul, Kadir İnanır, Cüneyt Arkın… Gazinolar (Bursa- Taylan, İstanbul-Maksim, İzmir-Fuar), Kadınlar Matinesi.

En güzeli ve hasret duyulanı da sımsıcak insan ilişkileri, komşuluk, dostluklar… Henüz telefon da yokken evin çocuğuyla haber gönderip “bir maniniz yoksa annemler akşama size gelecek” sözleriyle başlayıp, börek-çörek hazırlıklarıyla devam eden, kolonyalı, şekerli, bol sohbetli gezmeler. ‘Gün’ kavramı, eskiden Bursa’da bayanlar her ay için geçerli olacak bir tarih belirleyip örneğin Ayşe Hanım ayın yirmi yedisini seçtiyse takvim her ay yirmi yedinci günü gösterdiğinde pasta-börek hazırlayıp gelen konuklarını beklerdi. Eskiden dedim ama halam halen bu düzeni devam ettirmekte 😉

[Fotoğraflar: Nihan Deveci Fotoğraf Arşivi]

Buraya kısaca aktarmaya çalıştım. Ama konular çok ve geniş. Eksik çok şey kaldı. Temsili olarak o günlere atıf olsun. Teknoloji hayatımıza çok kolaylıklar getirdi ancak samimi-güzel ilişkileri azalttı, hatta almak üzere. Dileğim hayatımızdan samimiyet, güzel dostluklar eksilmesin.

Nihan Deveci

1 Comment

  • Yanıtla Ilgın Cenkçiler 14 Aralık 2017 at 22:49

    Okurken, görsellere bakarken gözlerim dolduuu gittim.
     
    Sımsıcak yüreğini, dostluğunu hissettiğim 😙💜💜

  • Cevap Yaz

    Yazı: Pembeden Yeşile Bütünlük | Yazan: İrem Savaş
    Girne Antik Liman
    Girne Antik Liman
    Öykü: Umarım Bu Gece Öldürülmem | Yazan: Didem Çelebi Özkan