Kütleçekim Kuvveti

Sevgili SenVeBen Ailem, uzun bir aradan sonra yeniden sizinle birlikte olabilmek müthiş bir duygu. İçimdeki heyecanı dile getirmem mümkün değil. 8 aylık koca bir zaman sizden ayrı kalmamın sebebi çok yoğun bir süreçten geçiyor olmamdı. Bir yandan çalışıp diğer yandan alanımda doktora yaptığım için sizlerden uzak kaldım. Hem öğretmen hem öğrenci olmak, hele bir de bunu pandemi döneminde online yapmaya çalışmak bir hayli zor oldu. Sürekli evde bilgisayar başında olduğum için zaman kavramını yitirdim, bu da gecemin gündüzümün birbirine karışmasına neden oldu.

Sonuç olarak zor olan bu süreci başarılı bir şekilde tamamlayıp sizlere kavuşmanın mutluluğunu yaşamaktayım. Bu uzun moladan sonraki ilk yazımın konusu olarak “Kütleçekim Kuvveti”ni seçtim. Çünkü SenVeben dergisinin bilim sever okurlarını ve beni yine bir araya getiren çekim kuvveti, Newton’un Kütleçekim Kuvveti’nden başka bir kuvvet olamaz.

Kuvvet Nedir?

“Kütleçekim Kuvveti”inden önce; “Kuvvet nedir?” bu sorunun cevabını öğrenelim.

Kuvvet, bir cismin üzerine etkiyen cismin şeklini, hızını ve yönünü değiştiren vektörel bir niceliktir. Ağırlık da bir kuvvettir. Bir cismin ağırlığı ise yerçekimine bağlı olarak değişir. Yerçekimini bulan kişi çoğumuzun bildiği gibi Isaac Newton’dur. Şu, ağacın altında kitap okurken kafasına elma düşen ünlü bilim adamıdır kendisi. Dolayısıyla kuvvet birimi olarak Newton kullanılır.

Şimdi de “Kütleçekim Kuvveti”nden bahsedelim.

Kütleçekim Kuvveti Nedir?

Doğada 4 temel kuvvet vardır. Bunlar;

• Güçlü Nükleer Kuvvet
• Elektromanyetik Kuvvet
• Zayıf Nükleer Kuvvet
• Kütleçekim Kuvveti

Kütleçekim Kuvveti, bu kuvvetler arasındaki en küçük kuvvettir. Kütleçekim ya da çekim kuvveti, kütleli her şeyin gezegenler, yıldızlar ve galaksiler de dahil olmak üzere birbirine doğru hareket ettiği doğal bir fenomendir. Enerji ve kütle eşdeğer olduğu için ışık da dahil olmak üzere her türlü enerji kütleçekime neden olur ve onun etkisi altındadır (Vikipedi). Bu kuvvet, kütleli iki cismin kütleleriyle doğru, cisimler arasındaki uzaklığın karesiyle ters orantılıdır.

Bu matematiksel modele göre cisimlerin kütleleri farklı olsa dahi birbirlerine uyguladıkları çekim kuvveti eşit büyüklüktedir. Yani Dünya ve ondan 1.300.000 kat daha büyük kütleye sahip olan Güneş, birbirlerine eşit büyüklükte çekim kuvveti uygulamaktadırlar. Genişleyen evrende bu kuvvet olmasaydı Dünya ile Güneş gittikçe birbirlerinden uzaklaşacak ve bu da Dünya’nın donarak yaşamamın sona ermesine sebep olacaktı. Yani şu an hayattaysak bunu, bu doğa fenomenine borçluyuz.

Samanyolu Galaksimizde, Güneş’in yörüngesindeki gezegenlerin konumunu belirleyen kuvvet de “Kütleçekim Kuvveti”dir. Evrenin şu anki şeklini almasında en büyük rolü oynayan bu esrarengiz kuvvet olmasaydı gezegenler Güneş’in yörüngesinden fırlayarak genişleyen evrende kaybolacak Güneş sistemimizden bahsetmek mümkün olmayacaktı.

Yine, Big Bang patlamasından sonra birbirlerinden uzaklaşan parçacıkları bir araya getiren, yıldızları ve maddeyi oluşturan kuvvettir Kütleçekim Kuvveti. Devasa büyüklükteki gök cisimlerinden tutun da taneciklerinin bir arada kalmasını sağlayan bir kuvvettir. Kısacası bu kuvvet ki kütlesi olan her şeyi birbirine çekmektedir.

Bizim gibi bilim ve fizik severleri de bir arada tutan o güçlü kuvvet, Kütleçekim Kuvveti’dir. Birbirimize yaklaştıkça da aramızdaki çekim kuvveti artacaktır. Dergimizdeki yazıları yakından takip ederek bu kuvveti artırmak bizim elimizde. Bilimin değerinin giderek arttığı bu dünyada siz de SenVeBen’in bu bilim köşesinde bilim ve teknolojiyle ilgili gelişmeleri takip edebilirsiniz. Isaac Newton’un da dediği gibi;

Evren, cehaletten hoşlanmaz.

Hoşça kalın.
Bilimle kalın.
Fizikle kalın.

Çiğdem Mertoğlu