Bursa’nın Gizli Hazinesi, Karacabey Longozu

Bursamız ender güzelliklerle çevrili bir konuma ev sahipliği yapıyor. Deniz, göl, orman, bataklık, bereketli topraklar, yabani hayvanlar, kuşlar birarada. Doğa bu güzel fırsatları bizim için sunmuş.

Bu doğa harikası yer; özellikle nisan/mayıs aylarında Bursa’nın güzelliğini nilüfer çiçekleriyle taçlandıran Karacabey Longozu.

Kocaçay’ın iki tarafında oluşan Dalyan ve Arap Çiftliği Gölleri yağışlarla yükselip fazla suyunu longoza bırakıyor ve taşkınlarla oluşan bataklıkları, mayıs ayıyla nilüferler sarıyor. Bize de bu görsel şöleni seyretmek kalıyor. Sanki Kurbağa Prens masalındayız; birazdan prenses çıkıp nilüfer yaprağındaki kurbağayı öpüp onu yakışıklı prense dönüştürecek.

[Karacabey Longoz’undaki nilüfer fotoğrafı: Selçuk Alpay]

Longoz deniz seviyesinin altındaki ormanlara verilen ad. Uzun zaman su altında kalan alan, bahar aylarının sonunda sular çekilince canlanıyor. Dünyada az sayıda, Avrupa’da neredeyse tükenmekte olan longozlar, Türkiye‘de ise dört adet. İçlerinde bilinirliği en az ancak en büyük olanı Karacabey Longozu.

Bursalılar tarafından bile yakın zamana kadar bilinmeyen bir yer olan Karacabey Longozu’nun tanıtımı için Karacabey Belediyesi’nin çalışmaları var. Son olarak mayıs başında Longoz Koşusu düzenlendi. Çok yakınında yer alan Karacabey Boğazı’nda da sahil ve meydan düzenleme çalışmaları yapılıyor.

Tanıtım için emek veren bir diğer kişi de doğa fotoğrafçısı Alper Tüydeş. Yedi yıldır çalışmalar yapmakta; bu konuda fotoğraf sergisi de açmıştır.

Saptanan iki yüz yetmiş adet kuş çeşidini barındıran Longoz, ilkbahar ve sonbaharda kuşların göç yollarında bulunmakta. Kimi, flamingolar gibi yurtdışında yumurtlayıp göç nedeniyle gelmekte, kimi kuşlar da, yalı çapkını gibi, burada yumurtlamaktadır. Su içerisinde ak pelikanlara rastlayabilir,daha nadir görülen aksırtlı ağaçkakanları fotoğraflayabilirsiniz.

Longoz’a adım attığınızda doğal yaşam ve izleri hemen görülüyor. Serbestçe dolaşan inek, mandalar ve onların doğadaki izleri. En çok ilgimizi çeken de bu doğallığın yansıması olan topçu bok böcekleri oldu. En çalışkan onlar; karıncaların tahtına adaylar. Dışkı toplarını döndüre döndüre yuvarlayarak durmadan çalışıyorlar. Çevre onlarla dolu. Topların içine yumurtalarını koyup, sudan koruyabilecekleri bir yere gömüyorlar ve nesillerinin devamını sağlıyorlar.

Zamanında Yörükler’in doğaya saldığı söylenen, gruplar halinde yaşayan yabani at sürüleri de diğer sakinleri bölgenin.

Otçul hayvanlar yarı yabani. Köylüler sütlerini alıyor, ilgileniyorlar. Ancak doğada serbest olarak yaşıyorlar. Çok soğuklarda kendileri köylülerin ağıllarının önüne gelip bağırıyorlarmış; onlar da içeri alıyormuş. Sonra eski düzene devam.

Arıcılık da yapılıyor. Deniz bitimindeki ormanlarda kışın kestane, yazın ıhlamur çiçekleri açıyor.

Ana yürüyüş yolunda her yanı saran karabaş otları fonu ve gezinen hayvanlar eşliğinde bir safari edasında yürüyorsunuz. Yaklaşık 30-40 dakikalık yürüyüşten sonra kuş gözlem kulesine ulaşıp; göl manzarası ve kuşları izliyorsunuz. Doğa ile vakit geçirmek isteyenler aralardan ormanın içine girmeli. Bunu yaparken de başka hayvanlarla karşılaşmayı göze almalı.

Lavantanın bir türü olan karabaş otları her yeri kaplamış. Çiçeğinin yanında yaprakları da nefis kokuyor. Fransa‘da Provence bölgesi de lavanta tarlalarıyla ünlü. Buraya özel geziler düzenleniyor; lavanta yağı, lavanta kesesi, lavanta sabunu… gibi ürünleri satılıyor.

Longoz’un bilinilirliğinin artması insan faktörünü arttırdığından illegalliği azaltıyor. Kaçak kesimler, kum kaçakçılığı, kaçak avlanma gibi. Ancak yanında çevre kirliliği problemini getiriyor.

Longoz yürüyüşünüz sırasında yanınıza su, yiyecek ve çöp torbası almayı unutmayın. Yürüyüş yolunda ağaç olmadığından bir de şapkanız eksik olmasın. Alternatif olarak gezinizin ardından Yeniköy’deki balık lokantalarına da gidebilirsiniz.

Dileğim bakir olan bu doğal zenginliğimizin korunarak, bir marka oluşturulması. Neden bir Provence olmayalım?

Nihan Deveci