Bütünsel Sağlık

Son aylarda dünyanın en büyük odak noktası sağlık. Dünya insanı, her coğrafyada farklı tedbirlerle sağlığını korumak için çaba gösteriyor. Tarih boyunca her zaman herkes “önce sağlık” derdi ama bu yüzyılda bir sağlık sorununun dünyayı bu denli etkileyeceği kimsenin aklına gelmezdi. Herkes kendi bildiğince ya da yeni yeni bilgiler öğrenerek sağlık konusunda gelişiyor ama tüm bunlar yapılırken “sağlık” kelimesinin gerçek anlamı göz ardı ediliyor.

Sağlık

Her zaman sadece fiziksel iyilik ve vücut organlarının hastalık ya da engel taşımaması olarak kullanılıyor fakat gerçekte sağlık bundan ibaret değil.

Dünya Sağlık Örgütünün 1948 yılında yaptığı tanımlama “Sağlık, sadece hastalık ve sakatlık olmaması değil; fiziksel, ruhsal ve sosyal anlamda tam bir iyilik halidir” şeklinde.

Tanımdan anlaşılacağı gibi bileşenlerin hepsi ayrı öneme sahiptir ve hepsi direkt ya da indirekt birbirlerini etkilerler.

Fiziksel sağlık objektif olsa da sosyal ve ruhsal sağlık bireyin subjektif algısına göre değişiklik gösterebilir.

Ruhsal İyilik Hali

Bu durum tamamen kişinin kendisini nasıl hissettiği ile ilgilidir. Diğer bir deyişle bireyin kendini nasıl algıladığıdır. Ruh sağlığı, hem iş hayatında hem de sosyal hayatta başarılı olabilmek için tek başına yeterli olmasa da gereklidir.

Doğada hiçbir şeyin oranı %100 değildir. İnsan ruhu da normal olarak hiçbir zaman kusursuz şekilde sağlıklı olmaz. Her insanın bazı ruhsal sıkıntıları vardır. Ama yaşamın her alanında önemli olan “oran-orantı”, ruh sağlığı için de geçerli bir kuraldır. Ruh sağlığı büyük ölçüde iyi olan bireylerin benlik yapıları da aynı oranda güçlüdür. Hayata karşı sevgileri, öz-saygıları, öz güvenleri yeterlidir. Bu özelliklerle içindeki bazı olumsuzlukları telafi edebilir ve hayattaki zorlukların üstesinden gelebilir. Tabii ki herkes her konuda kendisine güvenmek zorunda değildir. Hatta her konuda kendisine fazlaca güvenmek bir nevi cahil cesaretidir. Fakat bir birey kendisini hiçbir konuda yeterli ve verimli hissetmiyorsa, sürekli kendini bir şeylere yetişmek için çabalarken ve günün sonunda da hiçbir şey yapamamış buluyorsa, zorluklar karşısında hemen pes ediyor ve kendiyle barışamıyorsa, çevresi tarafından da çok gergin ya da normalden farklı algılanıyorsa, ruh sağlığını iyileştirmek için adım atma zamanı gelmiş demektir.

Ruh sağlığı yani benliği için bir şeyler yapmaya başlamazsa birey, başka sağlıksız durumlar da doğabilir. İlk önce bireyin aile ilişkileri sağlıksız hale gelebilir, sonra iş ve sonra da tüm sosyal ilişkilerin sağlığı kötü etkilenir. Gerekli tedbirler alınmazsa, fiziksel sağlığın da büyük ölçüde etkilenebileceği tıp uzmanları tarafından da belirtilmektedir.

Çocuklarda Ruh Sağlığının Önemli

Ruh sağlığı benlik yapısını etkiler; benlik yapısı kişilik demektir; kişilik 5-6 yaşlarında büyük ölçüde tamamlanır ve kişiliğin özü duygusal yapıdır. 6 yaşından sonra duygusal yapının değişmesi de zor ve yavaştır. (Freud’a göre hiç değişmez fakat çağdaş araştırmalar yüksek farkındalıkla az da olsa değişebileceğini göstermektedir.)

Bu sebeple çocukların bütün hayatlarını etkileyecek olan duygusal yapılarının sağlamlığı için ruh sağlıklarına çok dikkat etmek gerekir. Her ailenin hikayesi farklı olduğundan her çocuğun hikayesi de farklıdır. Hiçbir çocukluk bir diğeri ile aynı olamaz fakat ana hatlarıyla söylemek gerekirse ruh sağlığı yerinde olan bir çocuk yetiştirmek için ona koşulsuz sevildiğinden emin olacağı bir ortam oluşturmak ve çocukla iletişim kurarken sözcükleri bu doğrultuda özenle seçmek çok önemlidir. Bunun yanında, kendisine güvenildiğini hissetmesi çocuğun hayattaki tüm başarılarını etkileyecektir.

Fiziksel sağlığımız için salgın ve hijyen tedbirlerine çokça dikkat ettiğimiz şu günlerde sosyal ve ruhsal sağlığımızı ihmal etmeyelim. Unutmayalım ki ruh sağlığını desteklemek amacı ile profesyonel yardım almak için dönüşü olmayan bir yolda olmak gerekmez. Uç noktalardaki ruhsal hastalıkların pençesine düşmek de gerekmez. Hayatın zorlaşan ve gerginleşen şartlarında sıkışmışlık hisseden ve bu şartların üstesinden tek başına gelmeye zorlanan herkes destek almalıdır.

Hayata hem fiziksel hem ruhsal olarak sağlıklı bir bakış açısıyla gülümseyebilmek umuduyla.

Nalan Erpolat