Güven duygusu, insanın doğduğu andan itibaren ihtiyaç duyduğu en önemli ve en temel duygudur. Bu duygunun temelinde belirsizlikten rahatsızlık duymak vardır. İnsan, belirsizlikten rahatsızlık duyar, hayattaki her şeyi belirgin hale getirmek için sürekli çabalar ve belirgin hale getirmeden de rahat edemez. Çocukluk çağındaki bitmeyen ve tekrarlayan soruların da temel sebebi budur. Cevaplardan emin olma isteği, hayatı öğrenmeye çalışan ve kendini güvende hissetmeye ihtiyacı olan bütün çocukların normalidir. Sorularına cevap alan çocukların güven duygusu yerleşirken, sorularına engel olunan çocuklar hayata güvensiz şekilde adım atarlar. Kendilerine, çevrelerine ve dolayısıyla hayata acabalarla başlarlar. Oysa hayata güvenen bir insan olarak yaşamak hayattaki huzurun formülüdür.
Güvenilir Olmak
Güvenilir olmak birkaç şekilde düşünülebilir. Belki ilk önce akla sadece “doğru söyleyen insan” tanımı geliyor ama güvenilir olmak bu çerçeve ile kısıtlı değildir.
İlk akla gelen doğru söyleyen insan olmaktır. Söylediklerinin doğru olduğuna inanılan insan birçok yerde kabul görür. Öte yandan bir de söylediklerini hayata yansıtması vardır bireyin. Yani toplum içinde “özü sözü bir” şeklinde tarif edilen bir profil gerçek bir güvenilirlik göstergesidir. Bu kişilerin hem söylediklerine inanılır, hem inanılan unsurların hayata geçeceğinden emin olunur hem de benzer durumlarda ne gibi tepkiler vereceği öngörülür. Davranışları ve tepkileri yakın çevresi tarafından tahmin edilemeyen insanlar güven telkin etmezler.
Diğer bir güvenilirlik unsuru da kişinin yetkinlikleriyle ilgilidir. Kişinin mesleğini ya da zanaatini icra ederken iyi yapabileceğinden emin olma halidir ki bu da günümüz dünyasında, herkesin her şeyi yapmayı vaad ettiği bir zamanda çok kıymetlidir. Yapacağı şeyin yapabileceği kadarını vaad eden birey kesinlikle güvenilir bir bireydir.
Özetle, yanlış konuşmayan, özü sözü bir olan, yetkinliklerinin farkında olan ve yapabileceklerini ifade eden kişi güvenilir kişidir. Bu kişiler de her alanda kabul gören, yanlarında iyi hissedilen insanlar olurlar.
Güven ve İlişkiler
Güven duygusunun hayat içinde en çok hissedilmesi gereken alan da şüphesiz ilişkilerdir. Güvenilir insanların aile, iş, aşk, arkadaş ilişkileri her zaman iyidir çünkü güvenilir insan kendisine sorgulanmadan inanılan insandır. Bu izlenimi oluşturmak ve toplum içinde oturmuş bir hale getirmek hiçbir insan için çok kolay değildir. Yılların getirdiği tecrübelerle sınanarak bireyler bu hale gelebilirler ancak. Bu hale geldikten sonra da bu imajı korumak ayrıca çok zordur çünkü defalarca sınanarak kazanılmış olan bu güzel vasıf tek bir hata ile yerle bir olabilir. Burada şunun unutulmaması gerekir ki her zaman doğruyu söyleyen, tepkileri kestirilebilen, işlerinde çok iyi olan insanlar da nihayetinde insandır. Hata yapmaya, öfkelenmeye, yanılmaya onların da hakkı vardır. Genel anlamda güvenilir olan bireylerin bazı yanılgılarla hemen “buna da güvenilmezmiş” düşüncesiyle anılması çok büyük bir haksızlık olur.
Böyle durumlarda kişinin davranışından çok niyetine odaklanmak gerekir. Niyetinin gerçekten doğru olduğundan emin olunursa, bireyin gösterdiği tepki (fiziksel şiddet dışında) çok nadir olduğu için hoş görülmeli ve kişinin güvenilirliği zihinlerde hemen sarsılmamalıdır. Yani her insan kendi davranışını savunurken “niyetim kötü değildi” cümlesini kullandığını hatırlamalı, bu cümleyi kullanmanın zaman zaman her insanın hakkı olduğunu kabul etmelidir. Kimse mükemmel değildir, güvenilir insan da her zaman ve her koşulda mükemmel olamayabilir.
Güvenilir Olmak Kendinden Başlar
Güvenilir insan olmak toplumda her bireyin ideali olmalıdır. Bu bireylerin sayısı arttıkça toplumda huzur artar. Burada en çok farkında olunması gereken şey, bireyin neden güvenilir olmak istediğidir. Belli pozisyonları kapmak için mi? Herkes “O çok dürüsttür” desin diye mi? Bazı insanların güvenini kazanıp kendine saygın(!) bir yer edinmek için mi? Yoksa kendinde var olan “güven” değerine sadık kalmak için mi? Bunun cevabı da insanın kendisindedir. Bu sorulara dürüst cevap veren insan ilk önce kendine sonra herkese karşı güvenilirdir ve inandığı değerden hiçbir menfaat karşısında ayrılmaz.
Nalan Erpolat
No Comments