Alttakiler | Bilim, Kadınları Nasıl Yanlış Anladı?

Alttakiler | Bilim, Kadınları Nasıl Yanlış Anladı? | Angela Saini

“Mühendislik, fizik ve matematik alanlarında ünlü kadın neden yok?” gibi aptalca bir soru sorulur ya bazen. Soru aptalcadır çünkü kadınların erkeklerle eşit eğitim alması ve iş dünyasına girmesinin geçmişi şurada yüz yıl bile değil. Aynı şartlarla mı yola çıkıldı da böyle bir kıyasa gidiliyor? Kaldı ki bugün bile şartlar ne kadar eşit? O yüzden böyle bir tartışmaya girmeyi ben son derece zaman kaybı görüyorum. Yazar görmemiş ve öncelikle “Hayır var” diye bu alanlardaki başarılı kadınları saymış, sonra da geçmişten değerlendirmeler yaparak konuyu irdelemiş.

Alttakiler | Öğrenciyken Başarılı Ama Sonrası

Araştırmalara göre kız öğrenciler mühendislik, fizik ve matematik alanlarında daha başarılılar. Ama iş yaşamına baktığımızda kadın temsiliyeti yetersiz. Görünen o ki yaşlandıkça daha az sayıda kadın, bilim alanında çalışmaya devam ediyor. En tepe noktalarda ise çok az sayıda kadın var. Yazar bunun sebebi olarak evde bebek bakmayı ve iş yerinde cinsel tacize maruz kalmayı gösteriyor.

“Erkek meslektaşlarının çalışmaya daha çok vakit ayırıp terfi ettirildikleri zamanda kadınları işlerinden uzak tutan, birkaç yılı bulan çocuk bakımı meselesi.”

“Kadınların, hayatları boyunca erkeklerin çoğu kez karşılaşmadığı baskılarla örülü bir ağla karşı karşıya kalması.”

Şöyle bir tivit vardı: https://twitter.com/handekuday/status/1685864485674713088?s=46&t=RyjRNvhGdu8D8aS-vfnSpQ

Kadınların kabul ederlerse sonunda ölmek olabilecek ihtimalleri düşünmesinin karşısında erkeklerin fütursuzluğu.

Alttakiler | Çocuk Bakımı, Babalar, Büyükanneler

Kadınlar, çocuk yapınca iş yaşamından uzaklaşıyorlar. Bu da erkek meslektaşlarına göre iş yaşamında geride kalmalarına sebep oluyor. Bu konuda babaların yardımı da pek işe yaramıyormuş. Çünkü annelere destek konusunda babalar epey geride imiş. Büyük kardeşlerin, babadan daha olumlu etkisi oluyormuş:

“Daha büyük kardeşlerin, anne haricindeki herkesten daha olumlu bir etkisi var. Onun ardından büyükanneler, sonra da babalar geliyor.”

“Babaların çocuklarının yaşamını iyileştirdiği örnekler, tüm örneklerin üçte birinin biraz üzerindeydi sadece.”

Anneye çocuk bakarken en büyük destek büyükanneden geliyormuş, özellikle anneanne. Büyükanneler torunlarına bakınca anneler, çocuğa bakan güvenilir biri var diye işe daha rahat devam edebiliyormuş. Ve hatta bu büyükanneler, insan nüfusunun da artışını sağlıyormuş. Çünkü büyükanne çocuğa bakınca anne baba yeniden çocuk yapma konusunda daha rahat oluyormuş.

Alttakiler | Ailesini Aç Bırakan Avcı Erkekler

Geçmiş zamana dair hep “Erkekler dışarıda avlanıyordu, kadınlar mağarada bekliyordu” diye söylenir. İşin aslı pek öyle değilmiş.

Erkekler ava çıktıklarında ancak otuz günde hayvanı yuvaya getirebiliyorlarmış. Organları çıkarıp kanı akıtıldıktan sonra et, kemik, yağ gibi kısımlarını eve getirmeleri bir ayı buluyormuş. Bu sürede aile aç mı bekliyor?

Hayır, kadınlar da avcı. Küçük hayvanları ve balıkları avlıyor, bitkileri topluyorlar. Böylece kabiledeki besin gereksiniminin üçte ikisini karşılıyor ve bunu hamileyken ve çocuk büyütürken yapıyorlarmış.

Afrika’daki ilkel kabilelerde çalışmalar yapan araştırmacılar diyor ki:

“Üzerinde çalışılan hiçbir toplulukta erkekler, yuvaya tüm yiyeceği getirenler değillerdir. En kötü durumda, toplam gıdanın yarısından çok daha azını getirirler. Bu da erkeklerin avcılığına bel bağlamanın birçok yerde aileleri aç bırakacağı anlamına gelir.”

Avcılıkları bu kadar işe yaramazken neden ava çıkıyormuş bu erkekler:

“Erkek avcı-toplayıcıların, kadınların genelde yaptığı gibi yiyecek toplamak ya da daha küçük avlar peşinde koşmak yerine büyük hayvanları avlamada diretmesinin nedeninin, bunun onlara başkalarına gösteriş yapıp bu sayede statülerini perçinlemelerine ve potansiyel eşleri kendilerine çekmelerine yardımcı olacak bir arena sunması olduğu savunulmuştur.”

Alttakiler | Zorluklara Rağmen

Kadınların daha anne karnındayken sırf kız bebek oldukları için kürtaja maruz kaldığı toplumlar, kadın sünneti, göğüs ütüleme, çocuk gelin, töre/namus cinayetleri… vb dehşetleri yaşadıkları malum. Kitapta bunlara da yer veriliyor.

Beri yanda da kadınların salt kadın oldukları için akılları/beyinleri yetersiz diyen sözde bilim adamlarından bahsediliyor.

Kapsamının genişliği ve açtığı ufuklar nedeniyle çarpıcı bulduğum bir kitap oldu.
 
 
Saygılar,
Hülya Erarslan