Teselli

Teselli, çıkış noktası yüksek oranda iyi niyet olduğu halde, bazen istenmeyecek kadar olumsuzlukla sonuçlanma ihtimali olan bir durumdur.

TDK ya göre, kelime anlamı, “acı bir olayı unutturmaya, acısını hafifletmeye çalışma, avuntu, avunç” olan tesellinin hayata geçirilme hâli bu kadar net ve pürüzsüz olamayabiliyor. Doğru iletişim ve neyin nasıl söylenmesi gerektiği, teselli etmek konusunda çok ciddi bir önem taşıyor.

Bunun en büyük sebebi, teselli edilmesi gereken bir durum varsa, ortada üzüntü verici bir durum olmasıdır. Üzüntülü olan kişi, zaten hassas olur. Hassas zamanlarda insanlar biraz daha alıngan ve yanlış anlamaya meyilli olabilirler. Dolayısıyla konuşurken en dikkatli olunması gereken insan, üzgün insandır.

Üzülme Hakkı

Hayat dümdüz giden bir yol değildir. Daimi mutluluk diye bir şey de mümkün değildir. Can sıkıcı olaylar her zaman olacaktır. Bu olaylarla baş etme biçimi kişiden kişiye değişse de hissedilen ortak ve gerçek duygu üzülmektir. İnsanlar, sevdikleri birini kaybettiklerinde, işlerini kaybettiklerinde, çok istedikleri bir şeye ulaşamadıklarında, başarısız hissettiklerinde üzülürler.

Bazı insanlar, üzüntüyü içlerinde yaşamak, kimseye belli etmemek isterler. Bazılarının üzüldüğü ise çok net şekilde bellidir. Bu durumun güçlü olmak ya da olmamakla ilgisi çok yoktur. İçe dönük ya da dışa dönük mizaç özelliklerine sahip olmakla ilgili bir durumdur. Fakat hangi mizaçta olursa olsun, her bireyin üzülmeye hakkı vardır. Üzgün insanın acısını hafifletmeye çalışmak, onu seven herkesin yapmak istediği bir şeydir ama bu konudaki girişimler bazen amacından şaşar.

Teselli etmek için en sık söylenen söz “üzülme”dir. Ama bu üzgün insanı teselli etmez, acısını dindirmez aksine belki acısını arttırabilir.

Örnek vermek gerekirse:

Bir yakınını kaybetmiş insanın bu teselli sözcüğü karşındaki düşüncesi “Sanki boşuna üzülüyorum” olur. Ya da başka bir üzücü durumla karşılaşan insana “Üzülecek bir şey yok” demek, üzülen insana acısının küçümsendiği intibasını verir ki bu da ilişkileri kökten zedeleyecek bir unsurdur.

Üzgün bireyin acısını ya da üzüntüsünü hafifletmek için onun üzülme hakkının elinden alınmaması gerekir. İçinde bulunduğu durumda üzülmenin çok normal olduğunu söylemek ve onu anladığını hissettirmek çok önemlidir. Kişi, bu destekle üzüntüsünü gerektiği gibi yaşayıp sonrasında hayatına devam edebilir. Yeteri kadar yaşanamayan üzüntüler, yarım ve buruk duygular olarak bireyin içinde kalır ve birey hayata tam olarak adapte olmakta zorlanır. Bunun sebebi de yaşanamayan üzüntünün kaynağının kabul edilemememiş olmasıdır.

Bireyin hayatın gerçeklerini kabul etmesi, acı durumların gerektirdiği üzüntüleri yaşabilmesinden geçer.

Üzüntü yaşarken, kaçılamayacak gerçekler olduğunu fark eder birey ve sonra da durumu kabullenir. Kabul de hayata daha güçlü devam edebilmenin anahtarıdır. Bu yüzdendir sürekli “öldürmeyen acı güçlendirir” sözünün ağızdan ağıza yayılması. Üzülme hakkı elinden alınan birey, gerçeklerle yüzleşmede gecikir. Gerçekleri kabul edemez, bu da üzülmenin ötesinde adeta yıkılmayı beraberinde getirir. Bu aşamadan sonra da her acı daha da çok yıkar bireyi. Bu yüzden çocuk ya da yetişkin her bireyin üzülmesine müsaade etmek ve teselli etmek için kurulan gereksiz cümlelerden kaçmak gerekir.

Ne Yapmalı?

Yapılacak en önemli şey üzülen bireyin yanında olduğunu hissettirmektir. Üzüntü anında, bazı sorumluluklarını yapacak gücü bulamaz kişi. Bu sorumluluklara yardımcı olmak bunun en etkili yoludur.

Bir de üzüntülü bireyin hayatındaki olumlu noktaları farkedip onun da bunları farketmesini sağlamak gerekir. Bu durumda, birey dikkatini ve enerjisini olumluya odaklar ve yavaş yavaş acıyı atlatmaya başlar. Çünkü artık görüyordur ki acılar da gerçek ama geçicidir. En azından hafifleme özelliğine sahiptir.

Bunları yapmak yerine, klasik teselli cümleleri kurmak, biraz kolaya kaçmak, biraz da vicdan rahatlatmaktır. Genel olarak, üzgün insana çok da faydası yoktur.
 
 
Nalan Erpolat