Sanatçı ve sanat severler tarafından farklı bir boyut kazanmış olan sanat, artık dijital bir varlık olan NFT ile bizimle.
“Code is The New Art: Kod Artık Yeni Sanattır!”
Bu söylem ile sanatın yeni yüzü olan Kripto Sanat ortaya çıktı.
İçinde bulunduğumuz yüzyılda ne yazık ki sanat eskisi kadar değer görmüyor. Bu sebeple NFT’nin ne olduğunu bilmemeniz çok doğal bir durum günümüzde. Gelin bu durumu değiştirelim ve bilgi haznemize bir yenisini daha ekleyelim.
NFT Nedir?
NFT, dijital bir varlığın benzersiz olduğunu ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyeceğini onaylayan, blok zinciri adı verilen bir dijital defterde depolanan veri birimidir. İngilizce adıyla Non-Fungible Tokens veya kısa adıyla NFT’ler (Takas Edilemez Jetonlar) içerisinde resim, ses dosyası, video veya fiziksel bir varlığın dijital karşılığının kanıtını bulunduran benzersiz dijital varlık olarak tanımlanabilir. En yalın anlatımla NFT’ler dijital sanat eserlerini ve koleksiyon ürünlerini tescil edilebilir ve satılabilir varlıklar haline getiren dijital sertifika anlamına geliyor.
Temelleri 2017’de Ethereum’da atılan NFT’ler 2021’de kripto para dünyasının en popüler konularından biri haline geldi. Bugün NFT’ler yaygın olarak dijital sanat eserleri için kullanılırken, interaktif oyun öğeleri ve spor koleksiyon kartları gibi farklı kullanım alanı da bulunuyor.
NFT Ortamlarına Nasıl Ulaşılır?
NFT ortamından yararlanabilmek için öncelikli olarak bir dijital cüzdana ihtiyaç var. Sonrasında bu dijital cüzdanın içerisine Bitcoin gibi kripto para birimi olan Ethereum satın alınması ve aktarılması gerekli. En son yapılması gerekli olan işlem ise NFT’nizi bir dijital sanat eserine dönüştürmek için gerekli olan ve en yaygın kullanılan pazarlara girmek.
Bunlar ise şöyle sıralanabilir:
- OpenSea
- Mintable
- Nifty Gateway
- Rarible
Eserler buralara yüklendikten sonra bir NFT’ye dönüştürülerek satılabilir.
NFT’ler nasıl üretilir?
NFT’ye yüklenen kripto-sanat eserleri herhangi bir şey olabilir; gif, resim, ses dosyası veyahut oluşturduğunuz bir video.
Eğer sanatçıları doğru dinamikleri yakalayabilirse, kendi ürünlerini dudak uçuklatan fiyatlara satabilir. Örneğin Elon Musk’ın eşi Grimes, War Nymph isimli dijital sanat koleksiyonunu 28 Şubat 2021 tarihinde satışa sundu. Grimes, satışlar üzerinden 5.8 milyon dolar gelir elde etti.
Yani kısacası ürettiğiniz herhangi bir dijital sanat eserini buradan satışa sunabilirsiniz.
NFT’ye neden ihtiyaç var?
Bu sorunun en kısa cevabını “eserin özgünlüğünü kanıtlamak” olarak verebiliriz. Fakat işin detayına indiğimizde, bilindiği üzere yüzyıllardır sanat eserleri koleksiyonerler tarafından fahiş fiyatlara alınıp satılıyor. Ancak eserlerin özgünlüğü yalnızca son 10 yıldır, farklı tekniklerle ispatlanabiliyor. Bu teknikler arasında eserin geçmiş alıcılarının listesi, eserle birlikte gelen satış mektupları gibi dokümanlar üzerinden ilerlemek ya da kanvasın yaşı, boyaların türü, fırça darbeleri, eserin üzerindeki kalıntılar gibi etmenlere bakılması yer alıyor.
Ancak bu teknikler de kimi zaman eserin özgünlüğünü kanıtlamakta yetersiz kalabiliyor. Milyon dolarların döndüğü bir piyasada, sahtecilik ile dolandırılmak ise çok yaygın. Sanatçıların hayattayken eserlerinin çok fazla para etmemesi, ölümlerinin ardından durumu değiştiriyor. Pek çok sanatçı eserlerini geçinmek için ucuz fiyatlara satıyor ya da bazı durumlarda yerel esnafa borçlarını kapatmak için kullanıyor. Bu durumda orijinal eserlere sahip olan kişiler, kar marjını 5’e ya da 10’a katlamış oluyor.
NFT ise sanatçılara bir çıkış yolu sunuyor. Blockchain, merkeziyetsiz yapısıyla, eserlerin herkes tarafından erişilebilir olmasını sağlarken, NFT eserlerin özgünlüğünü koruyor.
NFT Dijital Koleksiyonculuk mu?
Dijital ortamda üretilen herhangi bir ürün NFT olarak satılabiliyor. Yani dijital olarak depolanabilen ve eşsiz olduğu düşünülen her şey, NFT haline getirilebiliyor.
Koleksiyon meraklılarının artık dijital koleksiyonculara dönüştüğünü söylemek çok da yanlış olmaz. Günümüzde değerli bir tablo satın alarak duvarınıza asmak yerine, bir NFT satın alarak onu saklayabilirsiniz. Bir fotoğrafı, bir şarkıyı ya da ses dosyasını hatta bir projeyi NFT olarak görmeniz ve satın almanız mümkün. Sanatın yönünün değişmesi gibi sanat eseri koleksiyonculuğunda da bir yol ayrımı daha meydana gelmiş oldu.
NFT Satın Almanın Mantığı Nedir?
Eminim ki NFT olayının saçma olduğunu ve istediği görseli arama çubuğundan kolayca bulabileceğini, dijital bir eseri satın almanın saçma olduğunu düşünenler vardır. Bulduğunuz görseli bilgisayarınıza kaydederek ona sahip olabilirsiniz ancak sahip olduğunuz şeyin bir “kopya” olduğunu bilmeniz gerekiyor. NFT satın alarak eserin orijinaline sahip olursunuz. Blockchain sistemi de NFT’nin orijinalliğini doğrulayacak biçimde çalışıyor. Ethereum sistemi üzerinden tek ve eşsiz bir kod ile eşleşen bir NFT satın alarak, ürünün tek sahibi olma ayrıcalığını satın almış oluyorsunuz.
NFT sanat endüstrisinin uzun ömürlülüğü var mı?
Bu konuda kesin bir kanı yok ne yazık ki. Satışlarda düşüşler olsa da yakın zamanda biteceğe benzemiyor. Şahsen bunun bir moda olduğunu düşünmüyorum, son on yılda dijital çağa girdiğimize inanıyorum.
NFT olayı çok karmaşık bir şey gibi gözükse de aslında ufak araştırmalarla kolaylıkla uyum sağlanabilecek bir pazar. Kendim de çizdiğim bazı tuval çalışmalarımı fotoğraflayarak OpenSea üzerinden satışa çıkarttım. Henüz bir satış gerçekleşmese de piyasada nelerin döndüğünü ve nasıl işlerin rağbet gördüğünü yakından takip ediyorum. Ancak bu işe soyunmadan evvel üye olurken ödemeniz gereken belli bir ücret var. Bu konuyla ilgili daha detaylı bilgileri ileriki zamanlarda sizlerle paylaşacağım.
İlayda Duman
No Comments