Kalabalığı sevsin ya da sevmesin; içe dönük ya da dışa dönük olsun; bireysel tüm farklılıklarına rağmen insan, beşeri bir varlık. Toplum içinde yaşamak ve her zaman diğerleriyle iletişim içinde olmak zorunda. Bu sebepten dolayı da diğerlerini anlamak ve kendini anlatmaya mecbur.
Kendini Anlatmak
Kendini anlatmak “İsmim…., mesleğim…, en sevdiğim şeyler……” gibi başlayıp, benzer şekilde devam edip giden cümlelerin çok ötesinde bir durum. Bu cümleler yüzeysel olarak bireyi tanıtabilir ama kendini anlatmak tamamen üslubu içine alan bir olgu.
Üslup
Üslup, genellikle konuşma tarzı gibi algılansa da çok daha bütünsel bir şey. Toplum içinde ya da ikili ilişkilerde, iletişim içinde olunan kişilerin ya da kişinin zihninde oluşan resim bir bireyin üslubu sayesindedir. İletişimin kalbi üsluptur. Bireyin neyi nasıl anlattığıdır. Övmek, eleştirmek, kendinden bahsetmek, kızgınlığını dile getirmek, uyarmak, iletişimde bıçak sırtı diyebileceğimiz durumlardır. Tüm bunlar, fazlaca kırarak da yapılabilir, kırmadan da. Özensiz söylenen bir söz, üst perdeden olduğunu hissettiren bir bakış, çok kırıcı olabilir ve bunun da ilişkilerde geri dönüşü olmayabilir. Elbette bu kolay olandır. Hiç düşünmeden, aklına gelen ilk şeyi söylemek çok basittir ve dürtüsel olanı budur. Hemen bir şeyler söyleme ve yapma isteği dürtülerin esiri olmanın bir sonucudur. O an durup düşünerek, “Ne demeliyim ve bunu nasıl söylemeliyim?” sorgusunda olmak çok kolay değildir ama sonucu tüm hayata yayılabilen bir huzurdur.
Kolay olmayan bu durum, kendine kulak vererek öğrenilebilir fakat her şeyden önce bu doğru üsluba sahip olmaya niyetli olmak gerekir. Bunun için de birey kendine şu soruları sorabilir?
“Ben, insanlarla sürekli kavga halinde olmak istiyor muyum?”
“Kavga edince ne hissediyorum?”
“İnsanları kırdığım zaman ne hissediyorum?”
Bu soruların cevapları,
“Kavga etmek istemiyorum, kırmak istemiyorum, kırınca üzülüyorum ama böyle olmuyor” ise ve birey “Yanlış gördüğüm şeyleri söylemeden edemiyorum, sinirimi kızgınlığımı tutamıyorum ve sesimi yükseltiyorum” diyorsa, burada iletişimi ile ilgili başka bir keşfe çıkmak durumundadır.
“Kendimi söylemekten alıkoyamadığım şey, benimle ilgili mi? Yoksa benim hayatımı hiç ilgilendirmeyen bir konuya mı müdahale ediyorum?”
Eğer kendini ilgilendirmeyen bir konu ise bu konuda konuşmak üstelik de kırıcı konuşmak bir nevi küstahlıktır. Öte yandan, kendini ilgilendiren bir konuysa da birey empati yapmak zorundadır.
“Benzer bir durumda benimle nasıl konuşulmasını isterdim?”
“Benim için kırıcı olan, başkası için de kırıcıdır bu yüzden kelimelerimi seçmem gerekir, sesimin tonunu ayarlamam gerekir.”
Bu farkındalık alışkanlık haline geldiği andan itibaren artık birey “iletişimi kuvvetli” sıfatını hak eder ve genellikle herkes tarafından sevilen, sayılan bir birey olur. Çünkü diğerlerine saygı gösteren bir üslupta olmak, saygıyı hak etmek demektir.
Nalan Erpolat
No Comments