Sükûnet-Dinginlik

“Hep kahır” diye bir şarkısı mı vardı sanki Cem Karaca’nın? Belki de karıştırıyorum? Kafamın doluluk ve kısmi karmaşa ortamında şarkı ve düşünceler dans eder bazen birbiriyle. Dinginlik, coşkun sevi, aydınlanma her zamanki istemlerim. Çözüm nerede, hangi kapıdan geçmeli? Bu dansın sonu nereye varır? Şarkıların, düşüncelerin birbiriyle sevişmesi de sevgi ile olmalı, insanlar arasında olması gerektiği gibi. Dinginliğin kapısı hangisi peki? Kapı var mı?

Zen

Bodidarma (Boddhidharma)’nın yolu çok etkileyici bu açıdan. Tabii ondan sonra gelenlerin onun yaptığı gibi altı yıl boyunca bir mağaranın duvarına bakarak zazen (meditasyon?) uygulamasının gerekmemesi çok güzel. Ama düzenli zazen uygulaması deyim yerindeyse “mucizeler yaratabiliyor”.

Yolda olmanın farklı kapıları var tabii. Yollar farklı gibi görünse de o farklı yollarda olanların çok kez yan yana gelmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Yol mu farklı etiketlerle mi görüyoruz biz aynı yoldaki farklı insanları? Dinginliğe bu algı körlüğüyle ulaşılabilir mi?

“En İyi Arabacı”

“En iyi arabacı atını hızlı sürmeyendir.” diyor Tao Te Ching’te usta Lao Tsu. Bireylerin birbirini ve toplumu ve toplumun da bireyleri giderek hızlanan biçimde hırsa/açgözlülüğe ittiği bu koşullarda, bu yaşama biçiminin ortasında ne derece kolay olur? Eh sorulabilir bu tabii ama, usta Lao Tsu gibi ustaların, daha nicelerinin, yolu tanıtırken sözlerini şifrelerle örmek zorululuğu duymaları, eski zamanlarda da bu işin o kadar da kolay olmadığını göstermiyor mu zaten? Yine de birileri dinginleşmiş. Tabii kendi yolunu bulacak herkes, en iyi, hatta tek gerçek çözüm budur. Ama dinginliğe ulaşmış olanların bilgelikleri de önümüzde apaçıkken, Bodidarma’nın (Boddhidharma) göz kapakları gibi bizim göz kapaklarımızın da çay filizine dönüşmesi gerekmez en azından.

Bodidarma’nın göz kapakları

Bana göre, çayın Hindistan’dan Çin’e gelmesinin efsaneleşmiş biçimi olan bir öykücüktür ve aynı zamanda içine bilgelik yoluna ilişkin, dinginliğe ulaşmayla ilgili gizem eklidir tabii.

Bodidarma (Boddhidharma) bugünkü Çin sınırları içindeki topraklara Hindistan’dan gitmiştir. Söylence odur ki, bir mağarada zazen (meditasyon) uygularken göz kapakları onu engellemesin diye, göz kapaklarını kesmiş ve onların düştüğü yerden de ilk çay filizleri ortaya çıkmıştır. Peki bu söylencenin gizemi nedir? Dinginliğe ulaşmada zazen’in önemini aktardığı kesin. Peki bu kadar mı? Dinginlik bir düş olarak mı kalacak?

Hırs-Açgözlülük

Hırs yolunda koşturan çoğunlukla görünüşte aynı yolda ilerleyen ay ışığı yolcuları, atını çatlatıncaya kadar koşturan bu kalabalığın içindeyken, sık sık içlerindeki değil ama dışarıdaki yolun dışına atıldığını, düşürüldüğünü, tüm masumluklarına karşın suçlandıklarını ve suçlanması gerekenlerin azizleştirildiğini görür, sık sık umutsuzluğa kapılır. İşte o mecazdır ki, umutsuzluğunu yenilgiye çevirmeyenler içindir. Gözünü kapayıp hırsa yenik düşmeyenler içindir göz kapaklarını kesme mecazı.

Çünkü bilinir ki, düştüğünde değil, vazgeçtiğinde yenilirsin.

Atakan Balcı