Başkalarının Ülkesi

Başkalarının Ülkesi | Leila Slimani

Fransız bir kadın, Faslı bir adamla evlenip Fas’a gidiyor ve görüyor ebesinin örekesini. Ah be güzel kızım, bilmez misin ki bir erkeği Orta Doğu’dan çıkarabilirsin ama Orta Doğu’yu erkeğin içinden çıkaramazsın.

Kitap bundan daha fazlasını anlatıyor ama benim için çarpıcı kısmı bu. Yoksa Fransa ve Fas ilişkileri, savaşlar, iç çatışmalar ve benzeri de anlatılıyor ama bunların toplumun en küçük birimi dediğimiz aile içindeki yansımaları daha dikkat çekici geliyor bana.

Başkalarının Ülkesi | Kadınlar

Sene 1940’lar. Mathilde Fransız bir kız. Alsace’de yaşıyor. Fransa için savaşmaya gelen Faslı bir asker olan Emin’i görüyor. Birbirlerine aşık oluyorlar, evleniyorlar ve Fas’a gidiyorlar.

Fransa’dan Fas’a gelin giden Mathilde egzotik bir ülke ile karşılacağını sanıyor ancak karşılaştığı şey diz boyu fakirlik, eğitimsizlik, özgürlükten yoksunluk, tahammül edilemez sıcak… ve benzeri.

En korkuncu özgürlükten yoksun olmak. O ülkede kadınlarının hayatının ne kadar zor olduğunu tahmin etmek bizim için zor değil. Eğitim alması kolay değil. Dışarı çıkması olay. Çalışıp para kazanması diye bir şey yok. Bir de dayak, aşağılanma, küçük görülme… Çok dehşet.

Emin kendisini tutabildiği zaman korkunç bir adam değil aslında ama tutamıyor. Tutamaz. Aldanmayın kızlar. Karısını dövmenin ve aşağılamanın normal karşılandığı bir kültürden gelen erkeğe pek tekin yaklaşılamaz.

Kitaptaki kadınlar gerek Mathilde, gerek Emin’in annesi ve kız kardeşi yaşam enerjileri sönen, ruhu emilen kadınlar. Dehşetli üzücü.

Başkalarının Ülkesi | Ülke ve Aile

Hikâyenin geçtiği dönem itibariyle Fas, Fransa himâyesinde. Ülkede Fransızlar ve Faslılar birlikte yaşıyorlar. Birlikte yaşamak dediysem Fransızlar daha ayrıcalıklı konumda olmak üzere birlikte yaşıyorlar. Bu durumdan Faslılar kadar Fransızlar da tedirgin çünkü kendilerine karşı bir saldırı olabileceğinden korkuyorlar. Nitekim ülkede bir gerginlik havası var.

Bir yanda Fransa sayesinde Fas’ın gün yüzü gördüğünü, toprakların işlendiğini, üretim olduğunu savunan var. Bir yanda da Fransa’nın Fas’ı sömürdüğünü düşünen ve bağımsızlık isteyenler var. Bu iki grubun çatışması kaçınılmaz olacak elbette.

Toplumda bunlar olurken toplumun en küçük yapı taşı dediğimiz aile içinde neler olduğunu okuyoruz kitapta. Nitekim Mathilde ve Emin ile çocuklarının oluşturduğu aile adeta ülkenin küçük bir prototipi gibi. Farklı milletlerin birlikte yaşama gayreti, bu gayretin yorgunluğu ve buna değer mi sorgusu, nereye ait olduğunu bilememe, köklenme sorunu… vb.
 
 
Saygılar,
Hülya Erarslan