Bazı insanlar hayatı sadece onay almak üzere yaşarlar. İstedikleri ya da istemedikleri birçok şeyi onay almak adına yaparlar. Hatta onay alma durumuna öyle odaklanmışlardır ki yaptıklarını, yaşadıklarını isteyip istemediklerini sorgulamazlar bile. Bu insanlar için zorunluluklar vardır. Ve genelde bunlar başkalarının düşüncelerine göre gerekli olanlar listesidir.
Onay Bir İhtiyaç Mıdır?
Onay belki bir noktaya kadar bireyleri memnun edebilir. Yaptığı herhangi bir şeyin onaylanması her bireyi iyi hissettirir. Fakat bu durum, iyi hissetmek için onay alma gerekliliğini doğurursa yani onay bir ihtiyaç hâline gelirse tehlike sınırı aşılmış demektir. Bu duruma gelen bir birey, artık dışa bağımlı bir bireydir. Hiçbir kararını tek başına veremez. Sonuçları çok önemli olmayan küçük, günlük kararlar bile büyük birer olay gibi algılanır bireyin zihninde. Bu da hayatı çok zorlaştırır.
Onay İhtiyacı ve Öz Güven
Öz güven ve onaylanma ihtiyacı birbirlerini karşılıklı etkileyen iki faktördür. Öz güveni düşük olan bireyler, kendilerinden emin olmadıkları için onaya ihtiyaç duyarlar. Onaya alıştıkça da öz güvenlerini kazanmaları zorlaşır. Bu sebeple küçük yaşlardan itibaren çocukları, kendi kararlarını almaları konusunda teşvik etmek gerekir. Sonuçları çok tehlikeli olmayan konularda da mümkün olduğunca kararlarına müdahale edilmemelidir. Böyle büyüyen çocuklar, ileriki yaşlarda da onay ihtiyacından uzak ve öz güveni yüksek bireyler olurlar.
Bu şekilde büyümeyen bireyler için de hiçbir zaman geç değildir. Onaya bağımlı olduğunu fark eden herkes, bu konuda kendisi için bir şeyler yapabilir. Kendi hayatını gözden geçirebilir. Kendisine faydalı ya da kendisinin sevdiği şeyleri kimseden onay almaya gerek olmadan yapmaya başlamalıdır. Yılların alışkanlığı bir günde değişmez belki ama durumun önemini fark edince her birey, küçük kararlardan başlayarak, başkalarına ve onların onayına bağımlı olmamaya alışabilir.
Kabul Etmek ve Red Etmek
Onaya ihtiyaç duyan bireyler, kendilerinden istenilen her şeyi kabul etmek zorunda hissederler kendilerini. Yaptıklarıyla ilgili onay almak istedikleri gibi, çevrelerindeki insanların isteklerini red ederlerse de onaylanmayacaklarını ya da kabul edilmeyeceklerini düşünürler. Bu düşünce ve davranış kalıbı kronikleşince de onaya bağımlı olma durumları daha da derinleşir. Bu sebeple, yapılamayacak şeylere “hayır” diyebilmek çok önemlidir. Burada hiç kimsenin kırılması ya da üzülmesi söz konusu olmamalıdır. Çünkü buradaki reddetmek insanlarla değil, durumlarla ilgilidir.
Bu yüzden kabul edilmek için her şeyi kabul etmek gibi bir gereklilik yoktur. Tam tersi sorgusuz sualsiz her şeyi kabul eden bireyler, çevreleri tarafından çok da görünür ve önemsenir olmazlar. Aslında bir yönüyle neyi kabul edip neyi kabul etmeyeceğini iyi analiz edebilmek, onaya bağımlı olmaktan kurtulmak için atılabilecek önemli adımlardan biridir. Yapmadıklarıyla bile kabul gördüğünü fark eden birey, yaptıkları için onay aramaktan yavaş yavaş vazgeçecektir.
Onay Almak ve Fikir Almak
Tüm bunlarla birlikte, onaya bağımlı olmamak demek her konuda sadece kendi bildiğini yapmak demek değildir. Her insan bazı önemli kararlar alırken yardıma ihtiyaç duyabilir. Bu gibi konularda da bilgisine, tecrübesine ve samimiyetine inandığı bireylerden destek alabilir. Bu bir dayanışmadır, fikir alışverişidir ve her birey için çok güzel gelişimleri beraberinde getirir. Onaya bağımlı olmak ise geliştirici değil, gelişimi engelleyicidir. Bireyi kendinden ve kendi potansiyelinden uzaklaştırır. Bu yüzden insanın kendi hayatını güzelleştirmek için dışarıdan faydalı fikir alması ile kendini dışarıya kabul ettirmek için onaya ihtiyaç duyması arasında çok büyük bir fark vardır. Bu farkı idrak ederek hayata devam etmek, mutluluk potansiyelini kullanabilmektir.
Nalan Erpolat
No Comments