Magnezyum ve Sağlığımız

Herkese selam! Umarım herkesin keyfi yerindedir. Bugün sizlerle gıda takviyesi deyince ilk akla gelenler arasında olan “Magnezyum” elementinden bahsedelim istiyorum. Nedir bu magnezyum, vücudumuzda ne işe yarar, eksikliğinde neler gözlenir, hangi besinlerde daha çok bulunur hepsini birlikte inceleyelim.

Magnezyum nedir? Vücutta ne işe yarar?

Magnezyum bir metal elementidir ve bu element vücudumuz için oldukça kıymetlidir. Aslında her hücremizin magnezyuma ihtiyacı vardır. Çünkü vücudumuzda çok fazla görevi bulunur. Bunlara örnek olarak; kalp ritmini düzenlemek, karbonhidrat ve protein metabolizmasında aktif rol oynamak, insülin salınımını uyarmak, lipit metabolizmasında onarıcı görev almak ve vücuttaki iltihabı gidermek örnek gösterilebilir¹.

Vücutta depo edilen ve ihtiyaç duyulduğunda kullanılan bir elementtir. Nitekim depo kaynakları dokular ve kemiklerdir. Kemiklerde kalsiyum ve fosfat ile kombine halde depo edilir. Ancak yüzde 1’lik kısmı ise kanda serbest halde bulunur².

Hangi Besinler Magnezyumdan Yana Zengindir?

Magnezyum özellikle bitkisel kaynaklı besinlerde bulunur. Bunların ardından yeşil yapraklı sebzeler, tam tahıllar, kabuklu yemişler, kakao ve adaçayı gelir. Fakat et ve et grubu besinlerde fazla bulunmaz. Bununla birlikte fazla magnezyum içeren besin kaynağı ise buğday kepeğidir. Ancak rafinasyon işlemi ile beyaz una ardından beyaz ekmeğe dönüşürken bu miktar azalır. Tam buğdaylı ekmekte beyaz ekmeğe oranla iki kat daha fazla magnezyum bulunur.

Bununla birlikte, buğday kepeğinde rafinasyon işlemi uygulanırken kaybolan magnezyumun bir benzeri de sebze ve meyvelerde yaşanır. Lakin daha hızlı ve fazla üretim yapabilmek için bitkiler henüz hamken koparılır ve çeşitli kimyasallar ile çabuk olgunlaştırılır. Bu durum ise magnezyum içeriğinin azalmasına sebep olur².

Magnezyum Eksikliği Nedenleri ve Belirtileri

Magnezyum eksikliğinin birden fazla sebebi olabilir. Haydi gelin biraz bunlardan bahsedelim.

Eğer:

• Fazla rafine edilmiş paketli gıdalar tüketiyorsanız
• Sebze ve meyve tüketiminiz az ise
• Veya aşırı tuzlu besleniyorsanız

Magnezyumdan yana fakir, fakat aşırı tuzlu besleniyorsanız alınan magnezyumun idrarla atılımına sebep oluyorsunuz demektir. Yani bu durum da magnezyum eksikliğine sebep olabilir.

Elimizde olmayan sebepler ise;

• Diyabet ve insülin iğnelerinin kullanımı
• Bazı kanser ilaçlarının yan etki olarak idrarda magnezyumu atması
• Alkolizm
• Veya bağırsak emilim problemleri ve bağırsak tahribatlarıdır².

Bazı dönem ve durumlarda ise magnezyum takviyelerine ihtiyaç duyulur.

• Hamilelik
• Emzirme dönemi
• Diyabet
• Anoreksia
• 12-18 yaş grubu
• Astım hastalığı
• Depresyon (hekim tarafından onaylanmış)
• Büyüme geriliği

Dönemlerinde hekime danışarak magnezyum takviyesi kullanılması gerekebilir.

Magnezyum eksikliğinde vücudumuz bize bazı uyarılar gönderir.

Bu uyarılar:

• Kas krampları
• Kalp çarpıntısı
• Depresif ruh hali
• Uyuşma hissi

Şeklinde gözlenebilir².

Bu belirtiler kesin olarak magnezyum eksikliğinin belirtisi diyemeyiz. Nitekim başka eksiklik veya sorunların da habercisi olabilirler elbette. Ancak bu tarz şikayetleriniz var ise bir hekime giderek kan tahlili yaptırabilirsiniz.

Magnezyum ve sağlığımız üzerine yapılan çalışmaların birkaçından bahsetmek isterim. Fareler üzerinde yapılan bir deneyde magnezyum eksikliğinin damar sertliğine yol açtığı tespit edilmiş. Ancak magnezyum eksikliği giderildiğinde ise bu komplikasyonun ortadan kalktığı saptanmış.

Başka bir deneyde ise magnezyumun sinir sistemi üzerinde koruyucu etkiye sahip olduğu tespit edilmiş.
Nitekim magnezyum eksikliği üzerine ilk insan deneyi 1935 yılında yapılmış. Bu deney esnasında bireylere damar yolu ile magnezyum takviyesi yapılmış. Sonuç olarak damar yolu ile verilen magnezyumun kalp ritim bozukluğunu baskıladığı saptanmış.

Çeşitli epidemiyolojik çalışmalara göre düşük oranda magnezyum alımının insülin direnci, tip 2 diyabet, hiper tansiyon ve kalp damar hastalıklarının oluşmasında etkin rol oynadığı gözlenmiştir¹.

Bu haftalık benden bu kadar. Umarım keyifle okuduğunuz, magnezyum ve sağlığımız üzerinde bilgilendiğiniz bir yazı olmuştur. Bir sonraki yazılarda görüşünceye dek hoşçakalın.

Herkese sevgiler.

 
Dyt. Fatma Nur Erdoğan
 

Kaynakça

1. Baysal, A., (2013). Magnezyum ve Sağlığımız. Beslenme ve Diyet Dergisi,41(2):97-98.
2. Özdemir, F., Rodoplu, M., (2004). Magnezyum ve Osteoporoz. Osteoporoz dünyasından, 10(1).