Alerjik reaksiyonları illa ki duymuş veya yaşamışsınız. Örneğin bahar aylarında polenlerden kaçışan insanları, fıstık yediği zaman cildinde döküntüler oluşanları görmüşsünüzdür. Veyahut sokaktaki bir kediyi sevdikten hemen sonra göz ve burunlarında kaşıntı yaşayanlara hayatınızın bir döneminde denk gelmişsinizdir. Hatta belki de sizde bu dertten muzdaripsinizdir. Peki, nedir bu alerjik reaksiyonlar ve neden olur?
Histamin İntoleransı Nedir?
Aslına bakarsanız vücudumuzun mükemmel bir savunma mekanizması (bağışıklık sistemi) vardır. Fakat bazen öyle durumlar olur ki vücudumuz dışarıdan gelen bu etkenlere sık maruz kalması sebebiyle yeterli yanıtı ve tepkiyi üretemez. Bunun sonucunda bir dizi alerjik reaksiyon ortaya çıkar. En sık karşımıza çıkan alerjik reaksiyonların temelinde de Histamin intoleransı yatar.
Tabii ki çoğu bireyde çoklu değil tekli alerjik reaksiyonlarda görülebilir. Mesela kiminin sadece domatese veya çileğe; kiminin sadece çimen veya polene alerjisi olabilir. Fakat histamin intoleransında durum oldukça farklıdır.
Histamin, vücudun mast hücrelerinden salgılanan bir kimyasaldır. Bağışıklık sistemindeki önemli rolüyle bilinen histamin vücudumuza gelen bilgi ve mesajları beyine taşımakla da görevlidir. Vücudun aklınıza gelebilecek birçok kısmında H1 isimli bir alıcı bulunur ve bu alıcı aynı zamanda alerjik reaksiyonlara sebep olabilmektedir.
Histamin İntoleransının Belirtileri Nelerdir?
Aslında histamin intoleransının oluşma sebebi çok basittir. Vücuda besinlerle alınan veya vücutta üretilen histamini vücudumuzun olması gerektiği şekilde parçalayamadığı ve kullanılabilir hale getiremediği durumlarda reseptörler de olumsuz yönde etkilenir. Dolayısıyla histamin intoleransı oluşur. Histamin intoleransının en temel belirtileri şunlardır:
- Burun akıntısı
- Gözlerde yaşarma ve kaşında
- Ciltte döküntü ve kabartılar
- Sık baş ağrıları
- Mide bulantısı
- Kronik yorgunluk
- İshal, kusma gibi sindirim sistemi hastalıkları
Histaminin vücutta metabolize olamamasının birçok sebebi vardır. Örneğin genetik etkenler, kullanılan bazı ilaçlar, yanlış beslenme, gastrointestinal bozukluklar ve vücutta bakterilerin kontrolsüzce çoğalması en bilinen sebepler arasında yer almaktadır.
Peki histamin intoleransında beslenmede nelere dikkat etmemiz gerekir? Aslında yapmamız gereken oldukça basit. Histaminden zengin gıdaları bir müddet hayatınızdan çıkartıp vücudunuzdaki histaminin düzeylerini azaltmanız gerekmektedir.
Histamin açısından zengin besinler arasında şunlar yer almaktadır:
- Alkollü içecekler
- Süt ve süt ürünlerinin tamamı
- Kuru meyveler
- Avokado, patlıcan, ıspanak
- Balık ve kabuklu deniz ürünleri
- İşlenmiş etlerin tamamı
- Ketçap
- Sirke ve tüm mayalı ürünler
- Muz, çilek
- Kakao
- Domates
- Yumurta beyazı
- Narenciyeler
- Çikolata ve kakao
Bu besinleri hayatınızdan bir müddet çıkarmanızın ardından semptomlarınızın azaldığını ve hatta tamamen ortadan kaybolduğunu gözlemleyeceksiniz. Ortalama 4-5 ay sonra bu besinleri hayatınıza çok düşük miktarlarda olmak şartıyla yavaş yavaş ekleyebilirsiniz.
Unutmayın ki vücudunuz herhangi bir sorunla karşı karşıya kaldığında, sizi yaşadığı sıkıntı ile ilgili en olması gerektiği şekilde haberdar edecektir. Bu bazen alerjik bir reaksiyon, bazen ishal ve bazen bir baş ağrısı olabilir. Bu ipuçlarını iyi değerlendirmek ve gerekeni yapmak sağlığınız için oldukça kıymetlidir.
Uzm. Dyt. Şeydanur Özpınar Aksoy
No Comments