Günlük yaşantımızda neredeyse günün her saatinde, her yemekten sonra severek tükettiğimiz içecek: kahve
Özellikle Afrika, Güney Amerika ve Güney Asya gibi tropik ülkelerde yetişen ağaçlarının tohumlarından elde edilir. Yetiştirildiği bölgenin özelliğine göre farklı aroma ve tada sahip birçok kahve vardır. Peki bu kadar çok sevdiğimiz kahvenin yararları neler? Günlük tüketimi ne kadar olmalı? Yararları olduğu kadar zararları da var mı acaba? Gelin beraber bakalım.
Kahve, kafein haricinde yaklaşık 400 kimyasal, eser miktarda antioksidan ve niasin içermektedir. Kahvenin kendisi kalori içermez ancak içerisine eklenen süt, krema ve şeker gibi besinlerle kalorisi artmaktadır.
Dikkat Dağınıklığını Azaltır, Bilişsel Performansı Artırır
İçerdiği kafein sayesinde beyni uyararak konsantrasyonu arttırıp bilişsel performansın geliştirilmesinde yardımcı olmaktadır.
Metabolizmayı Hızlandırır
Kahve tüketimi metabolizmayı hızlandırmaya yardımcıdır. Bu özelliği ile zayıflama sürecinde günde 1 tane düzenli tüketeceğiniz kahvenin faydası vardır. Ancak metabolizmanızı hızlandırmak uğruna tüketimini abartmamakta fayda var.
İyi Bir Antioksidan Kaynağıdır
İyi bir antioksidan kaynağıdır. Vücut bağışıklığını kuvvetlendirir ve hücre yıpranmasını engeller.
Depresyona İyi Gelir
Kahve tüketimi seratoninin salgılanmasını uyararak mutlu hissetmeyi sağlar ve depresyona iyi gelir.
Fiziksel Performansı Artırır
Adrenalin salgılanmasını uyardığı için fiziksel performansı da arttırır.
Nörolojik Hastalıkların Azalmasına Yardımcı Olur
Kafein nörolojik hastalıkların başında gelen Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların önlenmesi ya da geciktirilmesinde olumlu sonuçlar sağlamaktadır. Yaşlı bireylerin daha hızlı düşünmesini sağlamakta ve hatırlama yeteneğinin artmasına yardımcı olmaktadır. Yapılan bir çalışmaya göre günde 3 fincan kahve tüketmenin Alzheimer hastalığı gelişim riskini %60 oranında azalttığı bulunmuştur.
Fazla Tüketilmesi Halinde;
Doğurganlık Oranını Azaltabilir
Günde üç fincan veya daha fazla kahve tüketmek kadınlarda doğurganlık oranını azaltabilir. Çünkü aşırı miktarda kafein tüketimi yumurtlamayı olumsuz etkilemektedir.
Kalp Problemlerine Neden Olabilir
Kafein, kan basıncında ani yükselmelere sebep olmaktadır. Bazı bireylerde kalp ritmi bozukluklarını arttırır. Düzensiz kalp atışları, kalp çarpıntısına ya da taşikardi gibi rahatsızlıklara neden olabilir.
Mide Sorunlarına Neden Olabilir
Kahve ve kafein midede gastrik asit ve pepsin salımını artırır. Bu yüzden bazı kişilerde mide sorunlarına yol açabilir.
Kemik Kaybına Neden Olur
Çok fazla miktarda tüketmek idrarla kalsiyum atımını arttırır ve kemik kayıplarına neden olabilir. Bu kaybı dengeleyebilmek için aşırı kahve tüketen kişiler, kemik kaybını önlemek için kalsiyum zengini besinlerden bol miktarda tüketmeye dikkat etmelidir.
Diüretik Etki Gösterir
Kafein diüretik etki gösterir ve idrarla kalsiyum, magnezyum, potasyum ve sodyum gibi minerallerin atımını artırır. Kafein alımı arttıkça, mineral atımının yanında sıvı atım miktarı da artmaktadır. Bu yüzden günde en az 2- 2,5 litre su tüketmeyi ihmal etmeyin.
Uyku düzensizliği
Uykuya dalmayı zorlaştırır veya uyku süresini azaltabilir.
Günlük Kahve Tüketimi
Her besinde olduğu gibi kahveyi de doğru miktarlarda tüketmeye özen göstermeliyiz. Yetişkin bir kimsenin günlük kafein alım miktarı 300 mg olmalıdır. Bu yüzden günlük tüketiminizi 2 fincanla sınırlı tutmanız sağlığınız için daha yararlı olacaktır.
İçeceklerdeki kafein miktarı kahvenin çeşidine, miktarına ve kafeinli olup olmamasına göre değişmektedir. 150 ml kahvenin kafein içeriği kavrulmuş ve öğütülmüş kahve 80 mg, instant kahve 65 mg, kafeinsiz kahve 3 mg, cappuccino 90 -100 mg, 60 ml espresso ise (sade) 100 mg kafein içermektedir.
Ayrıca kafeinsiz beslenmesi gerekenler ya da kafein tüketmeyi tercih etmeyenler kafeinsiz kahve tüketebilirler.
Kahvelerin Kalori Miktarları
Öncelikle şunu belirtmeliyim ki tek başına kalorisiz bir içecek olan kahvenin içine eklenen süt, krema, şeker, şurup, aromalar kahvenin kalori değerini yükseltmekte ve farkına varmadan günlük almanız gereken kalori miktarlarının üstüne çıkmanıza neden olmaktadır.
Genellikle sıvılarla alınan kaloriler göz ardı ediliyor fakat günde 3 büyük boy kahve ile 1000 kalori almak hiçte zor değil. Herkesin severek tükettiği popüler kahve türlerinden Capuccino 140 kalori, Cafe Latte 220 kalori, Karamel macchiato 270 kalori, Mocha cafe 360 kalori içermektedir.
Kimler Dikkat Etmeli
Özellikle gebe ve emzirme döneminde olanların kahve gibi kafeinli içecekleri tüketmemelerinde yarar vardır. Gebelik sürecinde kafeine karşı hassasiyet gelişebilir. Kafein plasenta yolu ve anne sütü ile bebeğe geçebilir.
Kafein mide asit salınımını artırdığından dolayı gastrit, ülser veya mide hassasiyeti olan kişilerin kafeinli içecek tüketimini kesmesi gerekir.
Kan basıncını artırır. Bu yüzden tansiyonu olan kişilerin kahve tüketirken dikkat etmesi gerekir.
Yaşla beraber vücudun kafeine olan duyarlılığı artar. Bu sebeple yaşlılarda aşırı kafein tüketimi olumsuz etkiler yaratabileceğinden dolayı kafeinli içecekleri dikkatli tüketmelerinde fayda vardır.
Çocuklar için de kafein içerikli her türlü içeceğin fazla tüketimi zararlıdır. Fazla kafein gece uyku kalitesini olumsuz etkiler ve okul başarısını düşürür.
Uykuya dalmada zorluk, baş ağrısı, konsantrasyon bozuklukları, mide sorunları, kan basıncında artış gibi sorunlara neden olabilir.
Günlük beslenmemizde eksik etmediğimiz besinlerden biri olan Yulaf hakkındaki yazımın da ilginizi çekebileceğini düşünerek linkini buraya ekliyorum: Diyetlerin Vazgeçilmez Besini Yulaf
Haftaya görüşmek üzere, sağlıklı ve fit kalın.
Dyt. Simay Ejderoğlu
No Comments