Sedef hastalığı; en yaygın olarak dizlerde, dirseklerde, gövdede ve kafa derisinde kaşıntılı, pullu döküntüye neden olan bir deri hastalığıdır. Sedef hastalığı; tedavisi olmayan yaygın, uzun süreli (kronik) bir hastalıktır. Ağrılı olabilir, uykuyu bozabilir ve konsantre olmayı zorlaştırabilir. Semptomlar birkaç hafta/ay boyunca alevlenen ve ardından bir süre azalan döngülerden geçme eğilimindedir. Bu hastalık için cildinize uygulanan merhemlerden, bağışıklık sisteminizi değiştiren ilaçlara kadar çeşitli medikal tedaviler mevcuttur. Ancak hastalığın semptomlarını hafifletmek için yediğimiz yiyecekleri değiştirmek acaba kalıcı bir çözüm olabilir mi?
Sedef hastalığının çözümü için bilmemiz gereken ilk basamak, vücudumuzun iltihapla nasıl başa çıktığını öğrenmektir. Çünkü ne zaman vücuttaki iltihaplanma artarsa hastalığın semptomları alevlenecektir. Bu makale sedef hastalığınız varsa hangi yiyeceklerden kaçınmanız gerektiği konusunda detaylıca fikir verecektir.
Gıdalar vücudumuzda iltihaplanmaya nasıl sebep olurlar?
Gıdaların vücudumuzda iltihaba nasıl sebep olduğu yüzyıllardır araştırılan ve hâlâ da araştırılmakta olan bir konudur. Yapılan araştırmalar bazı yiyeceklerin (özellikle yüksek oranda işlenmiş gıdaların) vücudunuzun savunma mekanizmalarını gereğinden fazla çalıştırdığını göstermektedir.
Örneğin, yağlı yiyecekler vücudunuzun her yerinde bulunan yağ dokusundaki iltihaplanmayı artırabilir. Devam eden yağ dokusu iltihabı (fazla kilolu veya obez kişilerde daha yaygın) sedef hastalığı riskinizi büyük ölçüde artırır. Ayrıca tip 2 diyabet, kalp hastalığı ve diğer kronik hastalıklarda vücutta ciddi düzeyde iltihaplanmaya sebep olur ve sedef hastalığı riskinizi arttırabilir.
Sedef hastalığında kaçınılması gereken besinler nelerdir?
-
Alkol
-
Laktoz
-
Rafine Karbonhidrat İçeren Besinler
-
Doymuş Yağ ve Trans Yağ İçeren Gıdalar
-
Şeker Oranı Yüksek Olan Yiyecekler
-
Gluten İçeren Gıdalar
Aşırı alkol tüketimi karaciğerinizin fazla çalışmasına neden olur. Vücudunuzun alkolü metabolize etmesi için kimyasallar üretmesi gerekir. Çok sık ve fazla miktarda alkol içerseniz uzun süreli iltihaplanma oluşabilir. Alkol aynı zamanda bağırsaklarınızdaki iyi bakterilere zarar verebilir, bu da bağırsaklarınızda iltihaba yol açabilir.
İnek sütü içeren ürünler bazı insanların sindirmekte zorlandıkları bir protein olan kazein içerir. Laktoz intoleransı olan kişilerde sindirim enzimi laktaz yeterli değildir. Bu şartlar sonucunda oluşan bağırsaklardaki tahriş, iltihabı daha da kötüleştirebilir. Bazı bireylerde sedef hastalığı semptomları, süt ürünlerini diyetlerinden çıkardıklarında azalma eğilimi gösterir.
Rafine karbonhidratlar (beyaz ekmek, beyaz pirinç, makarna, hamur işleri ve bazı kahvaltılık gevrekleri düşünün) yüksek oranda işlenmeye maruz kalır. Lif ve kepekten arındırılmışlardır ve kan şekerinizin fırlamasına neden olabilecek çok fazla şeker içerme eğilimindedirler. Rafine karbonhidratlar sindirildikten sonra ortaya çıkan bazı maddeler vücuttaki iltihabı reaksiyonları şiddetlendirir.
Kırmızı et, peynir, kızarmış yiyecekler, margarin, fastfood ve işlenmiş birçok atıştırmalıktaki yağların vücutta iltihaplanmayı tetiklediği bilinmektedir. Bu yağlar kanınızdaki “kötü kolesterol” olarak da adlandırılan düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) miktarını artırır. Çalışmalar, vücuttaki aşırı yağ ile sedef hastalığı gelişimi ve sedef hastalığı semptomlarının kötüleşmesi arasında bir bağlantı olabileceğini düşündürmektedir.
Soda, meyve suları, şekerlemeler, unlu mamuller ve diğer tatlılardaki ilave şekerler, meyve gibi yiyeceklerdeki doğal şekerlerden farklıdır. Vücudumuz şekeri kullanabilmek için insülin üretir. Ancak çok fazla tüketilen şeker, vücudumuzu bu ekstra enerjiyi yağ hücrelerinde depolamaya ve yağ dokusunu arttırmaya zorlar.
Çok fazla ilave şeker içeren yiyecekler, sitokin adı verilen bazı zararlı maddelerin seviyelerinin artmasına da yol açabilir. Bazı araştırmalar, aspartam gibi yapay tatlandırıcıların da kronik iltihaba yol açabileceğini düşündürmektedir.
Araştırmalar, sedef hastalığı olan kişilerin bağırsak yapısının çölyak hastalığı olan bireylerle fazlasıyla benzer olduğunu göstermektedir. Çölyak hastalığı olan kişilerde gluten (buğday ve diğer bazı tahıllarda bulunan bir protein), vücudun ince bağırsaktaki dokulara saldırmasına neden olan bir yanıtı tetikler. Çölyak hastalığı olan kişilerin glutenden tamamen kaçınmaları gerekir. Ancak çölyak hastalığı olmadığı halde sedef hastalarının da gluteni hayatlarından tamamen çıkarmaları gerekir.
Referanslar ve Kaynakça:
- Johnson, J. A., Ma, C., Kanada, K. N., & Armstrong, A. W. (2014). Diet and nutrition in psoriasis: analysis of the National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) in the United States. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 28(3), 327-332.
- Kanda, N., Hoashi, T., & Saeki, H. (2020). Nutrition and psoriasis. International journal of molecular sciences, 21(15), 5405.
- Muzumdar, S., & Rothe, M. J. (2022). Nutrition and psoriasis. Clinics in Dermatology, 40(2), 128-134.
No Comments