Karadut

Gerçek Bir Mucize: Karadut

Meyve ve sebzeler, birçok geleneksel ilaçta hayati bir rol oynayan ve çeşitli sentetik ilaçların temelini oluşturan değerli biyoaktif bileşenlerin zengin kaynaklarıdır. Bitkilerden elde edilen bu biyolojik bileşikler, çeşitli sağlık bozukluklarının tedavisinde uzun süredir kullanılmaktadır. Günlük olarak taze meyve ve sebze tüketimi sağlığı korumakla birlikte birçok hastalığın (kardiyovasküler hastalıklar, sindirim sistemi hastalıkları, kanser, diyabet vb.) iyileşmesinde de önemli rol oynamaktadır.

Karadut, bu mucizevi meyvelerden sadece biri. İnsan vücuduna faydaları saymakla bitmeyen karadutun en önemli özelliklerini sizlerle paylaşmak istiyorum. Fakat öncelikle karadut meyvesiyle olan hikâyemi sizlere anlatmak isterim.

Çocukluğumdan bu yana aft olarak adlandırılan ağız yaraları ile mücadele etmekteyim. Kullanmadığım ilaç, sürmediğim merhem neredeyse kalmadı diyebilirim. Yaklaşık beş sene evvel memleketime gittiğimde yine bir aft problemiyle karşı karşıya kalmıştım. Anneannem, buzluğundaki dondurulmuş karadutlardan biraz aldı. Buzu çözdükten sonra güzelce ezdi. Suyuyla gargara yapıp posasını da yedim. Çok değil bir gün içerisinde aftın ağrısı azalmaya başladı. Derken üçüncü gün aft tamamen kurudu. Beşinci gününde de kayboldu.

Peki karadut böyle hızlı etki göstermesini neye borçlu? Onu da birlikte inceleyelim.

• Karadut, birçok vitamin ve minerali yüksek oranda içermektedir.

Karadut, başta C vitamini ve demir olmak üzere birçok vitamin ve mineral bakımından zengindir:

• C Vitamini: Cilt sağlığı ve çeşitli vücut fonksiyonları için önemli olan temel bir vitamindir.
• Demir: Vücudunuzdaki oksijeni taşımak gibi çeşitli işlevleri olan önemli bir mineral.
• K1 vitamini: Filokinon olarak da bilinen K vitamini, kanın pıhtılaşmasını sağlar ve kemik sağlığı için önemlidir.
• Potasyum: Kan basıncını düşürebilen ve kalp hastalığı riskinizi azaltabilen temel bir mineral.
• E Vitamini: Oksidatif hasara karşı koruyan bir antioksidan.

• Karadut, bitki bileşiklerinden de oldukça zengindir.

• Antosiyaninler: LDL (kötü) kolesterolün yükselmesini engelleyebilen ve kalp hastalığına karşı yararlı etkiler sağlayabilen bir antioksidan ailesi. Aynı zamanda karadutun renginden sorumludur.
• Klorojenik asit: Birçok meyve ve sebzede bol miktarda bulunan bir antioksidandır.
• Rutin: Kanser, diyabet ve kalp hastalığı gibi kronik durumlara karşı korunmaya yardımcı olabilecek güçlü bir antioksidan.
• Myricetin: Bazı kanserlere karşı koruyucu etkisi olabilecek bir bileşiktir.

• Kan şekerinin kontrol altında tutulmasını sağlar.

Dut yaprakları, diyabetle mücadeleye yardımcı olabilecek çeşitli bileşiklere sahiptir. Bu bileşikler, bağırsaklarımızda karbonhidratların emilimini önleyen 1-deoksinojirimisin (DNJ) içermektedir. Bu sayede kan şekerinin dengede tutulması sağlayabilir.

• Karadut, vücuttaki iltihabı azaltabilir.

Karadut, yüksek oranda flavanoid antioksidanlarını içermektedir. Bu antioksidan çeşidinin en önemli görevi, inflamasyonu kontrol altına almaktır. Peki flavanoid dediğimiz bileşikler bunu nasıl yapar?

İnsan beyaz kan hücrelerinde yapılan bir çalışma bu süreci net bir şekilde gözler önüne sermiştir. Flavanoidler vücuttaki iltihabı tetikleyen bazı bileşiklerin salınımını etkisiz hale getirmekle birlikte aynı zamanda DNA hasarını da önemli ölçüde azaltmaktadır.

• Kalp sağlığı için potansiyel faydalarının olabileceği düşünülmektedir.

Bazı araştırmalar karadutun kolesterol ve kan basıncı seviyelerini düşürerek, iltihaplanmayı azaltarak ve atardamarlarınızda kalp hastalığına yol açabilecek plak birikimi olan aterosklerozu önleyerek kalp sağlığınızı iyileştirebileceğini düşündürmektedir.

Karadut ve karadut yaprakları uzun süredir geleneksel tıpta kullanılmaktadır ve birçok etkileyici sağlık faydası ile ilişkilendirilmiştir. Karadutu mevsiminde keyifle tüketebilirsiniz ve mevsiminde alıp buzlukta stoklayabilirsiniz. Fakat karadut yaprağını kullanırken (çay veya çiğ olarak) lütfen doktorunuza danışmayı ihmal etmeyiniz.
 
 
Uzm. Dyt. Şeydanur Özpınar
 
 

Referanslar ve Kaynakça:

1. Chao, P. Y., Lin, K. H., Chiu, C. C., Yang, Y. Y., Huang, M. Y., & Yang, C. M. (2013). Inhibitive effects of mulberry leaf-related extracts on cell adhesion and inflammatory response in human aortic endothelial cells. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2013.
2. Khalifa, I., Zhu, W., Li, K. K., & Li, C. M. (2018). Polyphenols of mulberry fruits as multifaceted compounds: Compositions, metabolism, health benefits, and stability—A structural review. Journal of Functional Foods, 40, 28-43.
3. Naeem, M. Y. (2020). Medicinal potentials and health benefits of black mulberry. Eurasian Journal of Food Science and Technology, 4(1), 1-5.
4. Zhong, L., Furne, J. K., & Levitt, M. D. (2006). An extract of black, green, and mulberry teas causes malabsorption of carbohydrate but not of triacylglycerol in healthy volunteers. The American journal of clinical nutrition, 84(3), 551-555.